Aktualności i przegląd rynku

- utwardzaniu stopionej farby proszkowej promieniowaniem UV jako alternatywy dla proszków utwardzanych termicznie,

- dokonaniu doboru właściwych fotoinicjatorów procesu utwardzania farby proszkowej promieniowaniem UV [19],

- stosowaniu podłoża drewnopochodnego o określonej wilgotności, profilu gęstości oraz grubości [3,11,18,19].

Fot. www.vitra.com

W rezultacie przeprowadzonych badań uzyskano spoiwa upłynniające się w temperaturach 80-120°C. Przykładem mogą być farby proszkowe utwardzane promieniowaniem UV, których spoiwa bazują na nienasyconych żywicach poliestrowych stosowanych wraz z odpowiednio dobranym inicjatorem utwardzania [7]. Opracowane farby zastosowano do powlekania powierzchni płyt MDF oraz termoplastycznych tworzyw sztucznych. Wykazywały one obniżone temperatury topnienia i utwardzania (ok. 120°C) przy zachowaniu stosunkowo niskiej lepkości stopionego wyrobu. Ponadto, odnotowano wyraźne skrócenie czasu sieciowania spoiw tych farb do około 1 min z 10-20 min wymaganych wcześniej dla farb utwardzanych termicznie. Innym przykładem farb proszkowych utwardzanych radiacyjnie, opisanym przez Witte [20], są wyroby, których spoiwo stanowią nienasycone żywice poliestrowe na bazie kwasu maleinowego i żywice poliuretanowe zawierające grupy eterowe. Sieciowanie takich spoiw polega na kopolimeryzacji grup eterowych ze strukturą bezwodnika kwasu maleinowego. W ramach różnych prac badawczo-rozwojowych farby oraz lakiery proszkowe próbowano również stosować do uszlachetniania powierzchni drewna. Na przykład, badania przeprowadzone przez Michaelisa i Stillerta [13] zakończyły się opracowaniem farb proszkowych utwardzanych promieniowaniem UV przeznaczonych do malowania wyrobów wykonanych z drewna. W wyniku zastosowania opracowanych farb uzyskano powłoki proszkowe o dostatecznej jakości. Inne próby przeprowadzone przez tych badaczy z użyciem przezroczystych lakierów proszkowych zastosowanych do wykończania powierzchni drewna nie skutkowały wytworzeniem powłok o oczekiwanych właściwościach. W ramach badań opisanych przez Buysensa i Jacquesa [6] dokonano prób uszlachetniania powierzchni oklein naturalnych za pomocą lakierów proszkowych utwardzanych promieniowaniem UV. W tych badaniach proces utwardzania lakieru proszkowego był prowadzony w temperaturach 90-100°C, a w efekcie końcowym uzyskano powłokę o grubości 30-40 μm. Odnotowano również doniesienia o próbach wykończania powierzchni sklejki wyrobami proszkowymi [17].

Ze względu na sposób utwardzania wyróżniamy dwie główne grupy farb proszkowych przeznaczonych do wykończania powierzchni płyt MDF, tzn. farby termoutwardzalne oraz wyroby utwardzane promieniowaniem UV. Obecnie wytwarzane termoreaktywne wyroby proszkowe zawierają specjalnie opracowane polimery termoplastyczne oraz termoutwardzalne o odpowiedniej temperaturze zeszklenia (Tg), tworzące spoiwo tych wyrobów. Są to żywice: epoksydowe, poliestrowe, akrylowe lub ich hybrydy [3]. Stosowane technologie wytwarzania farb proszkowych podlegają ochronie patentowej. Ogólnie można je opisać jako procesy dyspergowania komponentów farby proszkowej w niskich temperaturach zapewniających zabezpieczenie proszku przed ewentualnym wstępnym usieciowaniem jego spoiwa, którym towarzyszy prowadzona automatycznie kontrola rozmiarów i kształtu cząstek farby. Uzyskane w ostatnich latach niskotopliwe spoiwa farb proszkowych termoutwardzalnych umożliwiają utwardzanie stopionego proszku w temperaturach niższych niż 130°C. Farby te są określane jako „Ultra Low Bake powders” albo „Low cure thermosets” [3,10]. Ponadto, farby proszkowe zawierają: pigmenty [9], barwniki, wypełniacze, utwardzacze, fotoinicjatory i dodatki uszlachetniające, np. substancje poprawiające rozlewność stopionego proszku na malowanym podłożu. Opracowane farby proszkowe przeznaczone do utwardzania promieniowaniem UV, zawierają jako spoiwa: nienasycone żywice poliestrowe, żywice akrylowe oraz hybrydy uretanowo-akrylowe, poliestrowo-uretanowe lub epoksypoliestrowe w postaci prepolimerów [3,5,19]. Wyroby te są stapiane w temperaturach 90-120°C, po czym stopiony proszek jest utwardzany radiacyjnie w czasie nie dłuższym niż 30 s, w temperaturach nieprzekraczających 130°C, a kształtujących się również poniżej 100°C.