Barwienie wgłębne
W wyniku barwienia powierzchniowego głębokość wnikania barwnika w drewno jest bardzo niewielka (do 1 mm). Jedynie w procesie barwienia bezpośredniego przez zanurzenie i pozostawienie drewna na dłuższy czas można uzyskać zabarwienie na głębokość kilku milimetrów. W wielu przypadkach jest to jednak niewystarczające, dlatego stosuje się również metody wgłębnego barwienia drewna. W wyniku barwienia wgłębnego drewno zmienia zabarwienie na całym przekroju. Operację tę wykonuje się w specjalnych autoklawach z zastosowaniem zmniejszonego lub zwiększonego ciśnienia oraz w procesach barwienia drewna na pniu i zaraz po ścięciu. Barwienie drewna w autoklawach polega na wprowadzeniu do kotła załadowanego drewnem i szczelnie zamkniętego roztworu barwiącego pod zwiększonym ciśnieniem. Ważnym parametrem jest również czas barwienia, który jest uzależniony od rodzaju barwionego drewna, jego wymiarów oraz rodzaju barwnika i użytego ciśnienia. Najlepsze wyniki uzyskuje się barwiąc tą metodą drewno gatunków liściastych rozpierzchłonaczyniowych, przy barwieniu drewna gatunków pierścieniowonaczyniowych należy w pierwszej kolejności poddać drewno procesowi wyługowania. Wgłębne barwienie drewna w autoklawach jest zabiegiem skomplikowanym, lecz przynosi dużo lepsze efekty niż powierzchniowe barwienie drewna. Najważniejszą z zalet tej metody jest zabarwienie drewna na całym przekroju, a w związku z tym – możliwość otrzymywania elementów i wyrobów, które można obrabiać (frezować, szlifować), remontować i odnawiać bez narażenia na ścierania lub zmianę zabarwienia.
Barwienie drewna na pniu – metoda rzadko stosowana (częściej do impregnacji), polega na wprowadzeniu do tkanki drzewnej przez odpowiednio nawiercone otwory substancji barwiącej. W procesie tym wykorzystuje się ssącą siłę korony i liści drzewa. Dzięki temu zjawisku wprowadzone przez otwory w szyi korzeniowej roztwory barwiące o stężeniu 1-2% wędrują przez cały pień i gałęzie barwiąc je do liści gdzie ulegają odparowaniu. Metodę tę można stosować dla gatunków liściastych rozpierzchłonaczyniowych, a uzyskane wybarwienia mają piękny odcień i barwę.Barwienie drewna drzew świeżo ściętych. Ponieważ w drzewie świeżo ściętym procesy życiowe nie ustają od razu, podobnie jak w poprzedniej metodzie, wykorzystuje się jego naturalne właściwości – dyfuzję, osmozę oraz siłę ssącą liści. Podobne są również substancje barwiące oraz stężenie roztworu barwiącego. Inny jest tylko sposób wprowadzenia barwnika do tkanki drzewnej: nie wierci się otworów, lecz wprowadza się je przez czoło pnia odziomkowego, zakładając szczelnie przylegający worek gumowy, który jest połączony rurką z naczyniem zawierającym roztwór barwiący. Zbiornik z roztworem powinien znajdować się ok. 60 cm nad leżącym pniem, a wierzchołek drzewa powinien znajdować się poniżej pnia, co wpływa pozytywnie na jakość i szybkość barwienia. Drewno drzew świeżo ściętych wchłania roztwór barwiący z taką samą siłą jak drewno rosnące. W metodzie tej w celu skrócenia czasu nasycania można zastosować podwieszenie zbiornika z roztworem barwiącym na wysokości około 10 metrów dla zwiększenia ciśnienia wnikania w drewno roztworu barwiącego, albo w tym samym celu zastosować pompy tłoczące. Barwienie drewna tą metodą jest dużo łatwiejsze, skuteczniejsze i bezpieczniejsze od barwienia drewna na pniu i przynosi lepsze efekty w postaci równomiernego zabarwienia całego pnia i gałęzi. Podobnie jak w poprzednim przypadku do barwienia tą metodą wykorzystuje się drewno liściastych gatunków rozpierzchłonaczyniowych.
Arkadiusz Gaik
Komentarze (1)