Wykres oscyloskopowy napięć sprawnego prostownika (u góry) oraz niesprawnego
(z uszkodzonym rdzeniem - niżej)
Przy okazji przedstawiania problemów związanych z prostownikami galwanicznymi, z którymi się spotkałem podczas swojej praktyki galwanicznej. Chciałbym tu przedstawić kwestię wyświetlania samych wielkości prądowych podczas pracy prostowników dużych mocy (np. typu GPA). Tego typu prostowniki są przewidziane do pracy przy dużych natężeniach prądu (rzędu 1000 A). Takie też boczniki prądowe są zastosowane w tych urządzeniach. I w związku z tym na tablicach sterujących skala takiego prostownika jest tak "zagęszczona", że w zakresie niskich wartości prądowych możemy jedynie się domyślać, jaki płynie prąd. Wychylenia wskazówki amperomierza są za mało precyzyjne. Z kolei małe galwanizernie często pracują przy małych prądach (rzędu kilku, kilkudzięsięciu amper). Oczywiście, tutaj niezbędnym wyposażeniem jest amperomierz cęgowy do pomiaru prądu stałego bezpośrednio na zawieszce, ale ważne jest, by mieć możliwość nastawienia żądanego prądu na prostowniku. My w tym celu zastosowaliśmy dodatkowy standardowy bocznik na przewodzie doprowadzającym prąd do wanny (fot. 3). Jest to bocznik 150 A, co oznacza, że przy przepływający przez niego prąd 150 A sprawia, że mamy na nim spadek napięcia 60 V. I właśnie to napięcie jest mierzone odpowiedniego woltomierza tablicowego.
Bezpiecznik na przewodzie doprowadzającym prąd do wanny
W handlu powszechnie są dostępne boczniki z odpowiednim miernikiem. My zastosowaliśmy do tego bocznika zamiast miernika analogowego miernik cyfrowy (fot. 4). Zrobiliśmy to z dwóch powodów. Po pierwsze - woltomierz cyfrowy jest wygodniejszy w odczytywaniu, a po drugie - posiada możliwość przeskalowania. U nas - ze względu na warunki pracy - tego typu prostowniki znajdują się nie przy wannach. lecz w innym pomieszczeniu. Mniejsza wilgotność powietrza, mniejsza korozja - i oczywiście - większe bezpieczeństwo. Tablica sterująca prostownikiem znajduje się koło wanny galwanicznej. W przypadku zastosowania miernika analogowego - przy długim przewodzie doprowadzającym sygnał - mamy spadki napięć. Wówczas będą różnice pomiędzy wskazaniami miernika a rzeczywiście płynącym prądem.
Miernik cyfrowy
Miernik cyfrowy pozwolił nam tak doregulować wskazania wyświetlacza, że wartość odczytywana bardzo dobrze pokrywa się ze wskazaniami amperomierza cęgowego mierzącego prąd bezpośrednio na zawieszce.
Był jeszcze jeden aspekt który wpłynął na zastosowanie tego typu miernika. Cyfry są duże, w kolorze czerwonym i… widać je z daleka. Doszliśmy do wniosku, że podczas obsługi kilku wanien galwanicznych na raz wskazania mierników muszą wyć widoczne z daleka, na pierwszy rzut oka. W przypadku jakichkolwiek problemów można zareagować natychmiast.
