W tablicy 1 podano wykaz i charakterystykę podstawowych metod chemicznej obróbki powierzchni metali, które znajdują zastosowanie przed malowaniem farbami proszkowymi.
Technologie chemicznej obróbki powierzchni są na ogół wielozabiegowe, a liczba zabiegów zależy od stanu wyjściowego powierzchni i stawianych wymagań powłokom lakierowym.
Najbardziej rozbudowane są technologie obróbki skorodowanej stali, gdzie przed malowaniem trzeba usunąć produkty korozji.
W przypadku fosforanowania krystalicznego, technologia obejmuje jedenaście kolejnych zabiegów jednostkowych: odtłuszczanie alkaliczne, płukanie, płukanie, trawienie, płukanie, płukanie, aktywowanie, fosforanowanie, płukanie, płukanie, pasywowanie. Mniej zabiegów występuje przy fosforanowaniu amorficznym, gdzie nie stosuje się aktywowania po trawieniu. Znane jest jednozabiegowa technologia fosforanowania amorficznego w kąpieli opartej na rozpuszczalnikach organicznych, gdzie w jednym zabiegu następuje odtłuszczanie, usunięcie/przetworzenie produktów korozji i wytworzenie powłoki fosforanowej. Jednak ta technologia może być stosowana tylko w przypadku powierzchni z lekkim, równomiernym nalotem korozyjnym.
Obróbka powierzchni stali wolnej od produktów korozji zdecydowanie przeważa w praktyce produkcyjnej. Powszechnie stosowaną obróbką wstępną przed malowaniem proszkowym jest fosforanowanie amorficzne. Jeśli nie ma szczególnie wysokich wymagań co do odporności na korozję malowanych wyrobów, zarówno wykonanych ze stali, aluminium czy stali ocynkowanej, dobre efekty daje jednozabiegowy proces fosforanowania amorficznego, w którym w jednym zabiegu następuje odtłuszczenie powierzchni i wytworzenie na niej amorficznej powłoki fosforanowej. W technologiach opartych na kąpielach wodnych bardzo ważnym zabiegiem jest płukanie. W technologiach opartych na rozpuszczalnikach organicznych zabieg płukania jest wyeliminowany.
Rys.1. Wpływ przygotowania powierzchni na właściwości ochronne wybranej rozpuszczalnikowej powłoki lakierowej, grubość powłoki 40um, stal St3, badanie w komorze solnej wg PN-88/C-81523
Rys.2. Wpływ przygotowania powierzchni na właściwości ochronne wybranej proszkowej powłoki lakierowej, grubość powłoki lakierowej 50-65 um, stal St3, badanie w komorze solnej wg PN-88/C-81523
Na rys. 1 i 2 przedstawiono wpływ obróbki wstępnej powierzchni stali przed malowaniem za pomocą farb rozpuszczalnikowych i proszkowych.
Jak widać na przedstawionych wykresach, wpływ sposobu przygotowania powierzchni na właściwości ochronne powłok jest znacznie mniejszy dla szczelnych powłok proszkowych niż bardziej porowatych powłok rozpuszczalnikowych. Dlatego też w praktyce przy malowaniu proszkowym najczęściej zaleca się jako przygotowanie powierzchni fosforanowanie amorficzne, tańsze i mniej obciążające środowisko niż fosforanowanie krystaliczne.
Antonina KozłowskaIMP Warszawa
Komentarze (0)