Utylizacja szlamów lakierniczych
Szlam lakierniczy jest to odpad powstający podczas procesu lakierowania na mokro. Są to zawieszone w wodzie kropelki farby, która nie przywarła do malowanych elementów. Opary wielu składników farb i lakierów są szkodliwe dla środowiska i zdrowia pracowników. Emisje szkodliwych substancji są ograniczane przez zarządzenia państwowe oraz unijne.
Tabela 1. Klasyfikacja odpadów lakierniczych.
Na podstawie dyrektywy 2004/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki (Dz. U. Nr 11 poz. 72) konieczne jest zmniejszenie zawartości w wyrobach lakierniczych lotnych związków organicznych (VOC). Według ustawy „Lotny związek organiczny (LZO) oznacza jakikolwiek związek organiczny o początkowej temperaturze wrzenia mniejszej lub równej 250°C mierzonej pod standardowym ciśnieniem 101,3 kPa”. Przepisy te mają znaczący wpływ na ilość związków organicznych zawartych w szlamach lakierniczych, gdyż maksymalna zawartość VOC w lakierach wynosi 420g/litr lakieru gotowego do nakładania. Odpady ciekłe i stałe powstające przy wykonywaniu powłok malarskich są określane jako odpady niebezpieczne. W ostatnich latach instytucje zobowiązane do nadzoru nad ochroną środowiska ograniczają zakres swobody doboru szkodliwych składników powłok malarskich i materiałów pomocniczych. Odpady lakiernicze są sklasyfikowane w tabeli 1. Dla każdego rodzaju wprowadzono cyfrowy kod. Dla utylizowania odpadów, a w szczególności tych niebezpiecznych (oznaczonych gwiazdką), konieczna jest zgoda Ministerstwa Ochrony Środowiska.
Najczęściej stosowaną metodą utylizacji szlamów polakierniczych jest ich spalanie, czyli szybka reakcja chemiczna przebiegająca między materiałem palnym a utleniaczem, z wydzieleniem ciepła i światła. Dzięki czemu można odzyskać energię. Parametry spalania odpadów lakierniczych:
- wartość opałowa wynosi 1 – 39 [MJ/kg],
- zawartość popiołu - od 5 do 50 proc.,
- zawartość siarki - do 3,4 proc.
Sposoby na odpady
Istnieje wiele możliwości radzenia sobie z problemem odpadów lakierniczych:
- utylizacja w spalarniach,
- przetworzenie na materiały głuszące (bitumiczne i filcowe),
- spopielenie,
- przekształcenie na materiały budowlane, takie jak asfalt, beton, zaprawa murarska,
- unieszkodliwianie w piecach cementowych,
- piroliza, dzięki której można otrzymać ciekawe materiały kompozytowe lub filtry z węgla aktywnego.
Dla porównania parametry węgla kamiennego przeciętnej jakości:- wartość opałowa wynosi 26 - 27 [MJ/kg],
