drewno kontrolne, niezabezpieczone
drewno zabezpieczone bezbarwnym składnikiem zestawu środka dekoracyjno-impregnacyjnego
drewno zabezpieczone środkiem dekoracyjno-impregnacyjnym
Fot. 1. Drewno bielu sosny zwyczajnej po 6 miesiącach naturalnego starzenia na statywach wg PN-EN 152-1
Skuteczność renomowanych współczesnych środków ochronnych dekoracyjno- impregnacyjna często jest sprawdzana pod względem działania zabezpieczającego drewno przed sinizną wtórną wg metody normowej PN-EN 152-1 „Metody badań środków ochrony drewna - Metoda laboratoryjna oznaczania skuteczności zabiegu zabezpieczania drewna obrobionego przed grzybami powodującymi siniznę - Zastosowanie w metodzie smarowania”. Badania wg tej metody są wymagane w normie PN-EN 599-1 „Trwałość drewna i materiałów drewnopochodnych – Skuteczność działania zapobiegawczych środków ochrony drewna oznaczona w badaniach biologicznych”. Zastosowanie tej metody do badania środków dekoracyjno –impregnacyjnych jest jednym ze sposobów wykazania skutecznego działania preparatu. Metoda polega na poddaniu w warunkach laboratoryjnych, próbek drewna bielu sosny zwyczajnej zabezpieczonych testowanym produktem, działaniu mieszaniny zarodników czystych kultur dwóch gatunków grzybów powodujących siniznę drewna (Aureobasidium pullulans i Sclerophoma pityophila) i oznaczeniu zasinienia na powierzchni drewna oraz głębokości niezasinionej strefy drewna. Dla sprawdzenia przydatności produktu dla klasy 3 użytkowania norma PN-EN 599-1 przewiduje wg PN-EN 152-1 poprzednie poddanie próbek drewna procesom starzeniowym naturalnego starzenia na statywach, bez kontaktu z gruntem w warunkach pełnej ekspozycji zewnętrznej przez 6 miesięcy w okresie między marcem a październikiem, a dla sprawdzenia przydatności produktu w klasie 2 użytkowania test biologiczny poprzedza się poddaniem próbek starzeniu przez odparowanie wg PN-EN 73 (12 tygodni oddziaływania powietrza o temperaturze 40oC z prędkością przepływu 1 m/s). W uzgodnieniu z zainteresowanymi stronami, zamiast starzenia naturalnego, próbuje się oznaczać efektywność działania produktów w klasie 3 użytkowania przyspieszonymi procedurami starzeniowymi np. działanie UV, ciepłego wiatru i imitacji deszczu lub łączenia starzenia przez odparowanie wg PN-EN 73 z próbą wymywania wodą wg PN-EN 84, gdyż dla klasy 3 użytkowania sprawdzenie odporności na wymywanie jest niezbędne. Aby produkt zabezpieczający został pozytywnie oceniony na zabezpieczonej powierzchni pojedyncza ocena stopnia zasinienia powierzchni nie może być ≥2 tj. zasinienie ciągłe najwyżej do jednej trzeciej lub pasmowo (miejscowo) do połowy, a strefa bez sinizny nie może w pojedynczym punkcie pomiarowym być mniejsza od 1 mm, a średnio musi być ≥ 1,5 mm. Test jest stosunkowo prosty, a rezultaty bardzo obrazowo wskazują na działanie preparatu. (fot. 1, 2). Test w warunkach naturalnych pozwala też na obserwacje dodatkowych zjawisk, jak np. pęcherzy (fot. 3). W badaniu stosuje się np. dla porównania produkty zbliżone do testowanych, ale niezawierające biocydów. Wyniki wskazują, że środki bez biocydów nie chronią wnętrza drewna przed zasinieniem, natomiast środki z skutecznymi fungicydami sprawiają, że tak głęboko, jak głęboko one wnikną, tworzą one w drewnie strefę bez zasinienia (rys. 1). Jest to dobrze widoczne przy poddaniu drewna silnemu zaatakowaniu drewna przez grzyby sinizny w warunkach laboratoryjnych. Wymieniona norma dodatkowo wskazuje na podstawie doświadczeń na przykładowe ilości nanoszonych preparatów wynoszące od 80-160 g/m2 lub 55-155ml/m2 przy 1- do 3-krotnym nanoszeniu zależnie od gęstości i zawartości suchej masy:
Komentarze (0)