Zanieczyszczenie wody i gleby cynkiem zależy od wielu czynników, stąd występują duże różnice dla poszczególnych krajów lub obszarów w zależności od stopnia uprzemysłowienia, transportu i stosowanych materiałów konstrukcyjnych. Udział cynku pochodzącego z produktów korozji tzw. run-off w całkowitej emisji tego pierwiastka oceniany jest w poszczególnych krajach europejskich na 10% do 38%, w tym najwięcej: 36% w Szwecji, 38% w Belgii, 29% w Niemczech. Najdokładniejsze dane pochodzą z Holandii gdzie „run-off” wyniósł w 1999 r. ok. 10%, a największy udział miała emisja ze środków stosowanych w rolnictwie (65%). W przypadku infrastruktury (tablica 1), najwięcej cynku pochodzi z dachów, z czego 90% przechodzi do ścieków, natomiast większość cynku z barier drogowych zanieczyszcza glebę [1,2].
Podczas okresu długotrwałych i niezbyt intensywnych opadów wymywanie cynku jest najbardziej efektywne. Ubytek cynku zależy też od częstotliwości opadów; im okresy pomiędzy opadami są dłuższe, tym stężenie cynku w pierwszym strumieniu wody opadowej jest większe, co jest związane z przyrostem masy produktów korozji w okresie bez opadów [3].
Badania prowadzone w programie badawczym UN/ECE International Cooperative Programme on Effects of Air Pollution on Materials, including Historic and Cultural Monuments (UN ECE ICP Materials) wskazują, że na obszarze Europy ubytki cynku z produktów korozji w warunkach ekspozycji otwartej wynoszą od ok. 27% na obszarach wiejskich do ok. 65 % na obszarach przemysłowych i miejskich. W przypadku ekspozycji w warunkach osłony przed opadami „run-off” stanowi maksimum 20% cynku zawartego w produktach korozji.
Rys. 2. Ubytki cynku z produktów korozji wybranych powłok cynkowych podczas ekspozycji próbek w latach 2002-2004 w Katowicach.
Wykres na rys. 1 obrazuje zależności rocznych doświadczalnych ubytków korozyjnych cynku i rocznych ubytków cynku z produktów korozji w zależności od stężenia SO2 w powietrzu. Współczynniki kierunkowe obu prostych są zbliżone, co wskazuje na podobną dynamikę wpływu SO2 na wielkość ubytków korozyjnych cynku i rozpuszczania produktów jego korozji.
Komentarze (0)