Operacja odtłuszczania
Proces cynkowania rozpoczyna się od oczyszczenia powierzchni, pozbawienia jej pozostałości olejów, tłuszczów, kurzu i cząstek stałych. Operacja odtłuszczania (wanna(y) 16 na rys. 1) może być realizowana w rozmaity sposób w zależności od wymagań technicznych i ekonomicznych cynkowni. Mimo dużej liczby dostępnych środków myjących, ich podstawowy skład chemiczny w ramach konkretnego typu preparatów jest podobny. Różnią się rodzajami środków powierzchniowoczynnych i ich mieszanin oraz szczegółami technologicznymi procesu mycia, co determinuje ich efektywność. Jeszcze do niedawna dla bardzo zanieczyszczonych powierzchni obrabianych elementów powszechnie stosowano roztwory silnie alkaliczne i wysokie temperatury procesu. W tych przypadkach, mimo stosunkowo tanich składników preparatów chemicznych, występuje nadmierne zużycie energii, zwiększone zużycie wody, z uwagi na konieczność bardzo starannego wypłukania mytych detali oraz obróbkę ścieków. Ponadto, roztwory wodne stosunkowo szybko, przynajmniej w porównaniu z rozpuszczalnikami organicznymi, tracą właściwości myjące w wyniku stopniowego zatężania w kąpieli emulgowanych z powierzchni zanieczyszczeń pochodzenia organicznego. Przyjmuje się, że 10 g/l tych zanieczyszczeń w kąpieli odtłuszczającej może znacząco obniżyć efektywność odtłuszczania. Można oczywiście wprowadzić okresowe lub ciągłe oczyszczanie kąpieli, stosując metody ultrafiltracji lub inne znane sposoby oddzielania zanieczyszczeń. Duże nadzieje wiązano z wprowadzeniem tzw. mycia kwaśnego, które eliminuje część z wymienionych problemów. Niewątpliwymi zaletami odtłuszczania kwaśnego są niższe temperatury procesowe oraz pominięcie płukania między odtłuszczaniem i kolejną operacją, którą jest trawienie. Jednakże opinie na temat efektywności odtłuszczania w roztworach kwasów są podzielone. W środowisku kwaśnym zawsze trudniej jest zapewnić dobre zwilżenie powierzchni, w porównaniu ze środowiskiem alkalicznym, zatem środki powierzchniowoczynne muszą tu być specjalnie dobrane, co może wpływać na cenę preparatu. Procesem, który posiada skuteczność odtłuszczania alkalicznego oraz niektóre zalety odtłuszczania kwaśnego (niska temperatura, brak płukania) jest tzw. odtłuszczanie biologiczne. Nieszkodliwe szczepy bakterii wprowadzone do nisko alkalicznego preparatu o pH ok. 9 (wanna 16 + separator 5, por. rys. 1) żywią się związkami węgla i azotu, a więc zanieczyszczeniami olejowymi, pochodzącymi z powierzchni mytych detali. Proces przebiega w temperaturze 40°C (30-60°C), a więc jest energooszczędny. W ten sposób uzyskuje się bardzo duże zmniejszenie zanieczyszczeń kąpieli odtłuszczającej. Zawartość olejów i smarów może być zredukowana do 0,1-0,5 g/l. Szlam, który okresowo usuwa się z wanny, zawiera niewielkie ilości olejów i smarów, tak więc może być bez problemu zrzucony do kanalizacji lub alternatywnie na wysypisko. Opisany system pracuje w obiegu zamkniętym, a efektywność odtłuszczania jest zawsze na niezmiennym, wysokim poziomie. Żywotność kąpieli odtłuszczającej przekracza 10 lat bez potrzeby wymiany. Dokładnie odtłuszczoną powierzchnię poddaje się następnie trawieniu w roztworze HCl, zazwyczaj o stężeniu 14-15% wag. i 11-45 g/l FeCl2 w celu pozbycia się zendry, produktów korozji i ogólnie dla ujednorodnienia właściwości powierzchni jako przygotowania do następnego zanurzenia w kąpieli topnika i dalej po wysuszeniu finalnego procesu tworzenia powłoki cynkowej. Niektórzy fachowcy zalecają jednak tzw. trawienie aktywne (wanny 13-15, rys. 1).
