„Higiena” w pomiarach i kontroli jakości powłok
Wyjaśnia Barbara Bidzińska barbara.bidzinska@eurotom.pl
W aktualnej rzeczywistości ogromną wagę przykłada się do zagadnień związanych z zasadami higieny osobistej. Z punktu widzenia pomiarów w kontroli jakości powłok higiena jest nie mniej ważna. Ale dotyczy ona nie tylko bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób wykonujących pomiary, odnosi się również do „bezpieczeństwa” i wiarygodności wyników pomiarów i wiąże ściśle z odpowiednim przygotowaniem próbek. Z tego powodu pragniemy przypomnieć o zasadach „higieny”, jakie powinny obowiązywać podczas pracy z urządzeniami pomiarowymi.
Zasady te są szczególnie istotne przy pracy z urządzeniami, których działanie wykorzystuje pomiar i analizę światła odbitego od powierzchni próbki. Do takich przyrządów należą powszechnie stosowane połyskomierze, spektrofotometry barwy, strukturomierze czy wchodzące obecnie na rynek profilometry – spectro2profiler firmy BYK Gardner (fot. 1). Czystość próbek odgrywa tu kluczową rolę, gdyż ewentualne zabrudzenia istotnie wpływają na wynik odczytu urządzenia i prowadzą do uzyskania zakłamanych wyników – tak naprawdę mierzymy brud na powierzchni próbki a nie samą próbkę. Bardzo często spotykamy się z sytuacją, w której użytkownik sprzętu pomiarowego uzyskuje różne wartości pomiarów mimo przekonania, że wartości te powinny być zbieżne. Przyczyną tego może być niedostateczne przestrzeganie zasad „higieny” podczas dokonywania pomiarów. W poniższych punktach przestawione zostaną kroki jakie powinniśmy podjąć aby zminimalizować ryzyko uzyskania błędnych pomiarów.
- Należy szczegółowo ocenić powierzchnię próbki pod kątem ewentualnych wad powierzchni.
- Po uzyskaniu pewności, że próbka nie posiada pęknięć, kraterów, mikrorys czy innych uszkodzeń przechodzimy do przygotowania powierzchni.
- W zależności od materiału jakim pokryta jest powierzchnia dobieramy materiały czyszczące i metodykę – w niektórych przypadkach czyszczenie środkami, jak izopropanol nie jest wskazane. W przypadku wątpliwości konsultujmy temat z producentem materiału powłoki.
- Po dobraniu odpowiednich środków, np. woda + detergent i/lub materiał do czyszczenia szkła optycznego, przecieramy próbkę na mokro w celu usunięcia kurzu, odcisków palców i innych ewentualnych zabrudzeń.
- Pamiętajmy o odpowiednim materiale, którym dokonujemy przecierania próbek. Gąbka kuchenna w połączeniu z wodą i detergentem może być wystarczająca – pod warunkiem, że nie użyjemy jej zielonej, agresywnej, ciernej strony.
- Upewniamy się, że powierzchnie próbek są czyste i suche.
- Przechodzimy do pomiaru powierzchni za pomocą połyskomierza.
- Dokonujemy kilku pomiarów, z których uśrednienie jest wynikiem naszego badania.
Powyższe uwagi odnoszą się zarówno do próbek wysoko połyskliwych, jakich jak zewnętrzne wymalowania karoserii samochodów, jak i matowych – np. elementy kokpitów samochodowych z tworzyw sztucznych. Te ostatnie mogą być szczególnie wrażliwe na zabrudzenie typu „odciski palców”. Wymagają pracy w bawełnianych rękawiczkach ochronnych.
Komentarze (0)