Artykuły branżowe

Do zanieczyszczeń hydrofobowych należą przede wszystkim tłuszcze, a więc różne smary oleje, woski oraz stara powłoka malarska. Ich szkodliwa obecność wynika przede wszystkim z faktu obniżania energii powierzchni. Podstawowym założeniem dobrej przyczepności pokrycia jest różnica przynajmniej jednego rzędu w wielkości energii powierzchni i napięcia powierzchniowego farby. Zanieczyszczenia hydrofobowe obniżają energię powierzchni do swojego poziomu, który jest w dodatku niższy od napięcia powierzchniowego wszystkich farb. Nakładana farba, napotykając na powierzchni fragmenty, których energia jest niższa od jej napięcia powierzchniowego, tworzy w tych miejscach kratery, rybie oczka, miejscowe odpadanie powłoki (fot. 6), a w krańcowym przypadku może nastąpić cofanie się całego wymalowania.

Zanieczyszczeniem o charakterze hydrofilnym są wszystkie związki chemiczne rozpuszczalne w wodzie osadzające się z atmosfery, zwane w antykorozji zanieczyszczeniami jonowymi. Najbardziej szkodliwymi stymulatorami procesów korozyjnych są jony chlorkowe (Cl1-) i siarczanowe (SO4)2-, które stanowią o agresywności korozyjnej atmosfery przemysłowej. Przy obecnym ogromnym wzroście motoryzacji, również tlenki azotu (NOx), powstające przy spalaniu paliw samochodowych, zaczynają odgrywać istotną rolę w korozyjnym niszczeniu metali; łącząc się z parą wodną, tworzą kwasy: azotawe i azotowy. Przy wyliczaniu gęstości powierzchniowej zanieczyszczeń jonowych metodą oceny przewodności roztworu za pomocą konduktometru w normie PN-EN ISO 8502-9 [3] uwzględniono następujące, najczęściej występujące jony: Cl1-, SO42-, HCO31-, Ca2+, Na1+, Fe2+.

Źródłem zanieczyszczeń jonowych na powierzchniach mogą być:

- zanieczyszczenia przemysłowe rozprzestrzeniane przez wiatr;

- chlorki z zimowego odladzania dróg;

- pylące materiały budowlane (np. gips);

- spaliny różnych paliw, zarówno stałych, jak i płynnych;

- ścierniwo stosowane do obróbki strumieniowo-ściernej (np. margiel w piasku, pokazany na fot. 7).

Fot. 7. Powierzchnia stali zanieczyszczona marglem z piasku. Fot. Andrzej Głębowicz

Fot. 8. Zapylenie wmalowane w powłokę malarską.

Ujemny wpływ zanieczyszczeń jonowych na trwałość zabezpieczenia przeciwkorozyjnego wynika z następujących procesów:

- siłami osmozy powodują przepływ wilgoci przez powłoki, powodując powstawanie pęcherzy;

- zaadsorbowane na powierzchni chłoną wodę, co skutkuje powstaniem elektrolitu;

- obniżają wartość pH na powierzchni (chlorki, ditlenek siarki, tlenki azotu), co przyśpiesza szybkość procesów korozyjnych;