NMP do usuwania farb nadal konieczne?
NMP już od dawna jest najważniejszym rozpuszczalnikiem do usuwania farb stosowanych głównie do elementów aluminiowych. W międzyczasie nastąpiła zmiana głównie na środki niezawierające NMP, co jednocześnie wiąże się ze wzrostem wydajności usuwania farb i lakierów.
NMP (N-metylo-2-pirolidon) jeszcze kilka lat temu był najważniejszym bezwodnym rozpuszczalnikiem stosowanym głównie do usuwania farb z części aluminiowych. Jego reprodukcyjne działanie toksyczne było znane od dłuższego czasu, jednakże trzeba było wielu lat, aby substancja ta została oficjalnie uznana i oznakowana jako niebezpieczna. Zakłady Chemiczne Kluthe na długo jeszcze przed zmianami oznakowania zaproponowały na rynku produkty alternatywne wolne od NMP. Jednakże ze względu na wielokrotnie przesuwaną zmianę klasyfikacji prawnej, wielu użytkowników również odwlekało zmianę swoich procesów odlakierowania na środki wolne od NMP. W międzyczasie w większości przedsiębiorstw zmiany te zostały wprowadzone, co w rezultacie wiąże się bezpośrednio ze zwiększeniem wydajności odlakierowania.
NMP zawdzięcza swoje szerokie zastosowanie w usuwaniu lakieru dzięki wielu korzystnym właściwościom. Ma wysoce polarny rozpuszczalnik a-protonowy o wysokiej koligacji do wielu spoiw lakierniczych. Jako amid cykliczny (laktam) posiada podobne rozwiązanie strukturalne, jakie występują w wielu spoiwach (np. w poliuretanach, poliestrach). W związku z tym rozwija w tych farbach wysoką rozpuszczalność, która ze względu na niską lotność oraz wysoki punkt zapłonu pod wpływem ciepła może znacząco wzrastać. Ponadto jest zawarty w bezwodnych związkach połączonych z alkaliami, aminami lub kwasami karboksylowymi, nie powodując ich rozkładu, a które poprzez oddziaływanie chemiczne na spoiwa lakiernicze znacząco zwiększają swoją efektywność. Z takimi właściwościami środki do usuwania powłok lakierniczych na gorąco, zawierające NMP w temperaturze około 80°C, były doskonałymi zamiennikami dla szeroko rozpowszechnionych środków do usuwania farb na zimno zawierających dichlorometan. Jednakże NMP znalazł zastosowanie również w środkach odlakierowujących wolnych od dichlorometanu oraz w rozpuszczalnikowych środkach myjących na zimno. Stosowanym zamiennikiem był często używany DMF (dimetyloformamid), względnie nadal używany DMA (dimetylacetamid). W obu tych amidach kwasów karboksylowych sukcesywnie podkreślano ich toksyczność reprodukcyjną. W 1993 roku, względnie w 2001, otrzymały one identyfikację "T-toksyczny/R61-szkodliwe działanie na płód".
Komentarze (0)