Zmiany połysku
Jak wiadomo, pierwszą oznaką starzenia się powłok otrzymanych z lakierów, farb i emalii, w wyniku działania czynników zewnętrznych, jest stopniowa utrata połysku. Zjawisko to pozostaje w ścisłym związku ze zmianami fotochemicznymi zachodzącymi w utworzonej powłoce malarskiej, szczególnie w warstwie nawierzchniowej, stykającej się z powietrzem, wodą lub innym środowiskiem. Obserwacje zmian połysku w początkowej fazie starzenia powłok mogą pozwolić na wyciągnięcie wniosków dotyczących dalszego postępowania zniszczeń, a także mogą wprost określić trwałość powłok. W laboratorium wykonuje się licznymi metodami badawczymi oceny tendencji powłok do zmatowienia, przy czym bardzo ważne jest aby ocenić czy powłoka wykazuje trwałe zmatowienie, czy też przemijające, a jeżeli to drugie, to po jakim czasie zmatowienie ustępuje. W ślad za zmatowieniem może iść utrata elastyczności, odporności na uderzenie, podwyższenie zażółcenia powłoki lub zmiana odcienia barwy itp.
Metoda krzyża
Powłokę malarską otrzymywano przez polewanie, celem otrzymania najgładszej powierzchni, po czym po upływie wymaganego czasu schnięcia poddawano badaniu połysku. Najczęściej oznaczenie wykonywano po 24 godzinach od aplikacji. Płytkę umieszczało się powłoką skierowaną równolegle do okna, w którym w odległości 2 m od płytki zawieszony był krzyż o wymiarach 30 × 15 cm i szerokości ramion 2 cm. Oznaczenie wykonywano w świetle dziennym odbitym przechylając płytkę ręcznie w granicach 110 do 150° do poziomu. Obserwacji poddawano ostrość konturów krzyża odbitego w powłoce. Stopnie połysku wyrażano w stopniach od 0 (całkowity mat) do 10 (wysoki połysk). Opisywane są w następujący sposób.
Wysoki połysk (10) - całkowicie ostre kontury krzyża, obraz bez śladów zamglenia.
Półpołysk (6), zwany także połyskiem jedwabistym - kontury krzyża pozbawione ostrości, obraz zamglony.
Półmat (4) - krzyż widoczny, ale kontury zamazane, obraz zupełnie zamglony.
Mat (2), odpowiadający skorupie jajka - krzyż ledwie widoczny, obserwuje się pewne rozjaśnienia powierzchni.
Całkowity mat (0) - krzyż niewidoczny, brak jakichkolwiek rozjaśnień na powierzchni.
Metodę tą stosowano do roku 1955.
Metoda z wzorcową płytką cyfrową
Oznaczenie określane jako pomiar połysku metodą wizualną, opisane w normie BN-66/6110-18 "Wyroby lakierowe. Określanie połysku powłok lakierowych". Metoda polega na umieszczeniu na powłoce malarskiej określonego normą przyrządu (zdj. 1), który pod znormalizowanym kątem oświetla powłokę, powodując odbijanie się w niej różniących się wielkością i odstępem cyfr 3, 4, 5, 6, 8, 0 oraz litery S. Jest to tzw. płytka cyfrowa, która stanowi negatyw fotograficzny umieszczony pomiędzy dwiema płytkami szklanymi. Zasada pomiaru jest bardzo prosta i polega na obserwacji przez wziernik przyrządu obrazu płytki wzorcowej na powierzchni badanej powłoki za pomocą lustra umieszczonego w połyskomierzu. Z ostrości odbicia obrazu wzorcowej płytki cyfrowej w powłoce można ocenić stopień połysku zgodnie ze skalą ocen (tabela 1). Na zdjęciach 2, 3 i 4 przedstawiono przykładowe fotografie odbić płytki cyfrowej w powłokach o zróżnicowanym połysku.
Komentarze (0)