Błędem w normie PN-EN ISO 2813:2001 jest również określenie w pkt. "8.1.1 Przygotowanie powłok", iż należy nanosić badany wyrób na podłoże z wydajnością 15 m2/l, czyli ze zużyciem około 66 cm3/m2 (zużycie jest odwrotnością wydajności). Otrzymując wymalowania w ten sposób także nie ma pewności, czy uzyskane powłoki będą miały taką samą grubość, szczególnie przy porównywaniu powłok różnych wyrobów malarskich. Ponadto, metoda nanoszenia z określoną wydajnością na małe płytki szklane jest bardzo skomplikowana, gdyż wymaga malowania, ważenia, domalowywania itp. Wszelkie tego typu zabiegi najprościej wykonywać pędzlem i ważyć szybko płytkę z naniesionym wyrobem. Niestety, metoda nakładania pędzlem nie daje zbyt równych powłok, szczególnie przy wyrobach o niedostatecznej rozlewności, co wpływa na wynik oznaczonego połysku. Poza tym wskazane jest w pkt. "8.1.1 Przygotowanie powłok", aby powłoki przed badaniem połysku kondycjonować przez 16 godzin w warunkach znormalizowanych. W załączniku A do normy PN-EN ISO 2813:2001 znajduje się dodatkowo informacja, że zaleca się, aby czas kondycjonowania, a także podłoże (grubość i sposób przygotowania), sposób nanoszenia i grubość powłok były uzgodnione między stronami. Zapisy tego typu w normach powodują, że przestaje taki dokument być normą. Norma musi określać dokładne wytyczne, aby możliwy był dokładny i powtarzalny pomiar. Rodzaj podłoża, sposób przygotowania, sposób malowania, a także grubość powłoki powinny być w normie podane i przestrzegane. Kondycjonowanie powłok do badań z kolei powinno być prowadzone zgodnie z wytycznymi opisanymi w PN-86/C-81510 "Wyroby lakierowe. Warunki aklimatyzacji powłok do badań", gdyż w zależności od spoiwa wyrobu malarskiego wymagany czas kondycjonowania może znacznie się różnić. Zdaniem Spektrochemu, wytyczne przygotowania powłok powinny być następujące:
2. Przygotowanie płytek: umycie wodą z detergentem, spłukanie i wysuszenie nie pozostawiając śladów na płytce.
3. Malowanie: aplikatorem lub przez polewanie
4. Grubość powłoki: 50?5 ?m.
5. Czas kondycjonowania: wg PN-86/C-81510.
Otrzymane w ten sposób powłoki mogą być między sobą porównywane i wiadomo, że sposób aplikacji czy też grubość otrzymanej powłoki nie wpływa na zafałszowanie wyniku pomiaru połysku.
Podsumowanie
Pomiar połysku może być wykonywany w laboratorium na specjalnie przygotowanej do tego płytce, jak również w warunkach np. lakierowania mebli. Należy mieć na uwadze wówczas, że pomiar połysku powłoki lakierniczej, o innej grubości niż oznaczana wcześniej w laboratorium, może mieć inny wynik. Podobnie jak zespół powłokowy złożony z farby podkładowej i emalii nawierzchniowej może mieć inną wartość połysku niż sama emalia nawierzchniowa, której połysk sprawdzano na otrzymanej laboratoryjnie powłoce. Spektrochem wskazuje zawsze, aby połysk, tak jak i inne parametry powłok, sprawdzać w laboratorium celem określenia ich właściwości czy też tendencji do określonych zachowań. Pomiar połysku (i innych cech także) na gotowych lakierowanych elementach może być wykonywany, ale nie może być traktowany jako miarodajny. Jeżeli powłoka otrzymana w laboratorium z wyrobu malarskiego pochodzącego z określonej szarży produkcyjnej posiada zgodny z wymaganiami połysk, to tak samo musi go mieć na gotowym lakierowanym detalu. Jeżeli nie posiada, oznacza to, że sposób aplikacji, przygotowanie podłoża, warunki schnięcia lub jeszcze inne czynniki wpłynęły na jego zmianę. Nie jest to wówczas wada wyrobu malarskiego. Warto podkreślić także, że wszelkie pomiary i badania laboratoryjne nie mają na celu odwzorować warunków rzeczywistych, ale jedynie określić w standardowych warunkach cechy wyrobów malarskich, powłok malarskich, jak również ich zachowanie wobec zróżnicowanych czynników starzeniowych. Otrzymując w laboratorium cały czas w ten sam sposób powłoki do ocen, możemy porównywać ich właściwości. Jeżeli zaś nanosimy niewłaściwą metodą, np. cały czas tym samym aplikatorem, to możemy uzyskać niezadowalające wyniki będące efektem błędu technicznego, a nie złych właściwości wyrobu.
Artur Pałasz
Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Farb, Klejów i Polimerów SPEKTROCHEM, Tarnobrzeg
www.spektrochem.pl
Komentarze (0)