Roztwory podstawowe muszą być całkowicie przezroczyste, nie mogą pływać w nich żadne zanieczyszczenia. W celu sprawdzenia przezroczystości roztworów sprawdza się w probówkach w świetle przechodzącym na tle mlecznego szkła z 25-proc. roztworem kwasu siarkowego lub wodą destylowaną. Porównanie musi być wykonane w takiej samej probówce, w jakiej znajduje się roztwór podstawowy.
Wykonanie oznaczenia barwy
Probówkę o identycznych wymiarach jak te, w której znajdują się roztwory porównawcze skali jodowej napełnia się badanym wyrobem malarskim do takiego samego poziomu słupa cieczy, jak w probówkach z roztworami porównawczymi. Barwę porównuje się wizualnie w świetle przechodzącym na tle mlecznego szkła. Za wynik przyjmuje się barwę roztworu porównawczego mającego taką samą barwę. Jeżeli intensywność barwy badanej próbki znajduje się między dwoma kolejnymi roztworami skali jodowej, za wynik należy przyjąć liczbę jednostek skali jodowej, odpowiadającą roztworowi o bardziej intensywnym zabarwieniu. Wynik podaje się w jednostkach skali jodowej, wyrażających ilość miligramów jodu w 100 ml roztworu podstawowego, do którego barwa badanego wyrobu malarskiego jest najbardziej zbliżona lub identyczna z nim. Wynik można podawać bezwymiarowo, np. "barwa wg skali jodowej - 50" lub wymiarowo, np. "barwa wg skali jodowej - 50 mg I2/100ml". Oznaczenie można wykonać powyższą metodą wizualną lub fotokolorymetryczną polegającą na pomiarze absorbancji badanej próbki za pomocą fotokolorymetru.
Znaczenie praktyczne
Określanie barwy roztworów żywic, lakierów czy rozcieńczalników ma bardzo duże znaczenie praktyczne, bowiem metoda ta w szybki sposób pozwala stwierdzić czy dostawy są powtarzalne. W ten sposób można również określać zawartość zanieczyszczeń. W lakierach modyfikowanych żywicami stałymi oznaczenie wskazuje na zawartość tejże żywicy, bowiem w większości przypadków znacząco pociemniają one barwę roztworów. W niektórych przypadkach metoda ta pozwala także stwierdzić czy lakier nie jest nazbyt ciemny i przy aplikacji np. na jasne drewno spowoduje jego ściemnienie.
Metoda jest bardzo przydatna w badaniach rozcieńczalników lakierniczych, gdzie w szybki sposób można określić czy dany rozcieńczalnik jest "czysty", czy pochodzi z recyklingu. Dobre jakościowo rozcieńczalniki powinny być bezbarwne, to znaczy mieć barwę najwyżej 1-2 jednostek w skali jodowej. Na zdjęciu nr 4 widać barwę rozcieńczalnika do wyrobów nitrocelulozowych (po lewej) i wzorcową skalę jodową - 3 jednostki. Jak widać, rozcieńczalnik jest ciemniejszy, a powinien (zgodnie z wymaganiami krajowej normy) mieć barwę najwyżej 3 jednostek w skali jodowej.
Komentarze (0)