
Szczególnie interesujące właściwości jako medium do obróbki strumieniowo-ściernej mają śruty ze stopu cynku ZA4. Wyróżniają się one bardzo dużą trwałością. Określony metodą Ervina [7] śrut RSZ-750-ZA4 wykazuje trwałość rzędu 12 000 cykli, zaś śrut z czystego cynku RSZ-750-HG około 7600 cykli. To znacznie wyższe trwałości od trwałości śrutów z drutu ciętego zarówno stalowych, jak i z metali nieżelaznych [5]. Śruty cynkowe, podobnie jak śruty aluminiowe, w czasie kolejnych cykli obróbki stopniowo owalizują się (rys. 9). Śruty z cynku i jego stopów znalazły największe zastosowanie spośród innych śrutów z metali nieżelaznych.
Śruty z miedzi i mosiądzu oraz niklu
Miedź to metal kolorowy o temperaturze topnienia 1084 st. C, gęstości 8,96 g/cm3, twardości 370 MPa i wytrzymałości na rozciąganie Rm = 200-250 MPa. Śruty z czystej miedzi są wytwarzane zarówno metodą metalurgiczną oraz cięte z drutu miedzianego (rys. 10). Średnia gęstość nasypowa takich śrutów wynosi około 5,2 g/cm3. Mosiądz to stop miedzi i cynku zawierający do 40% wag. cynku. Stopy zawierające do ok. 32% cynku mają strukturę jednofazową roztworu stałego alfa cynku w miedzi, przy zawartości cynku w zakresie 32-39% występują struktury przejściowe, a powyżej 39% cynku struktury dwufazowe alfa + beta. Wzrost zawartości cynku w mosiądzu powoduje spadek właściwości plastycznych i zwiększenie kruchości stopu. Druty mosiężne, z których tnie się śruty otrzymywane są z mosiądzów plastycznych. Śruty mosiężne to zarówno drut cięty, jak i śrut otrzymywany metodami odlewniczymi (rys. 11). Zastosowanie znajdują śruty mosiężne w dwóch przedziałach twardości: 50-55 HRC i 36-48 HRC i wytrzymałości na rozciąganie Rm = 227 MPa. Stosowane wielkości ziaren zawierają się w przedziale od 0,4 do 2 mm. Ich gęstość nasypowa waha się w przedziale 8,4 - 8,7 g/cm3 w zależności od zawartości cynku i wielkości danej frakcji śrutu.
Do śrutów specjalnych należy zaliczyć śruty z niklu. Nikiel to metal wysokotopliwy o temperaturze topnienia 1453 st. C. Jego twardość w skali B Rockwella wynosi 70-90, zaś mikrotwardość HV = 600-700 MPa. Jest to zatem metal twardy. Produkowany jest z drutu ciętego i następnie jest kondycjonowany poprzez owalizację ziaren zgodnie z normami VDFI8001, AMS 2431 czy DIN 8201. Ze względu na jego wysokie walory eksploatacyjne oraz wysoką twardość i cenę jego zastosowanie sprowadza się w zasadzie do procesów utwardzania powierzchni detali zwanych kulowaniem lub po ang. shot peening.