Artykuły branżowe

- danymi NDS i NDSCh, o ile zostały ustalone

- zestawieniem efektów działań zapobiegawczych

- opisem warunków pracy podczas stosowania czynników chemicznych z uwzględnieniem ilości tych czynników

W przypadku, gdy technologia robót powoduje narażanie na kilka czynników chemicznych, ocena ryzyka zawodowego powinna obejmować wszystkie z nich w postaci łącznej. Także - gdy roboty charakteryzują się zmiennością zagrożeń - oceny powinny uwzględniać poszczególne etapy ich przeprowadzania i ten aspekt był już omówiony na łamach "Lakiernictwa Przemysłowego".[10]

Względy formalne wymagają, by ocena ryzyka zawodowego sporządzana przy zagrożeniach chemicznych miała postać pisemną, była udostępniana lekarzom sprawującym opiekę zdrowotną nad pracownikami oraz - co ważne - by była ona aktualizowana przy zaistnieniu zmian w składzie chemikaliów, metod ich stosowania oraz w wiedzy medycznej dotyczącej ich oddziaływania na organizm ludzki.

Ryzyko zdrowotne, choć bardzo ważne, nie wyczerpuje całości zagadnień związanych z szacowaniem stopnia zagrożenia bezpieczeństwa pracy. Dla antykorozji przemysłowej ważne są zagadnienia związane z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej, o czym mówi rozporządzenie resortu gospodarki z dnia 8 lipca 2010r.[11] Zgodnie z nim, pracodawca dokonuje kompleksowej oceny ryzyka zawodowego związanego z możliwością powstania w miejscach pracy atmosfery wybuchowej, uwzględniając:

- prawdopodobieństwo i czas występowania atmosfery wybuchowej

- prawdopodobieństwo wystąpienia oraz uaktywnienia się źródeł zapłonu, w tym wyładowań elektrostatycznych

- eksploatowane instalacje, używane substancje i ich mieszaniny oraz procesy zachodzące z ich udziałem

- rozmiary przewidywanych skutków wybuchu, przy czym w odniesieniu do bezpośredniego terenu robót oraz miejsc z nim połączonych. Na podstawie wyników oceny w miejscach potencjalnie zagrożonych wybuchem pracodawca musi zapewnić bezpieczeństwo przez zastosowanie adekwatnych środków ochronnych oraz wprowadzenie nadzoru nad ich stosowaniem.

Wszystko co wyżej, a więc ogólnie rozumiane "ryzyko zawodowe" uzasadnia tezę, że między "materią produkcyjną" a obsługującymi ją ludźmi zachodzą zależności prakseologiczne warunkujące osiąganie zamierzonych efektów od bezpieczeństwa działań.[12] Zgodnie z nimi "dobra, czyli mistrzowsko wykonywana robota, ma być skuteczna, korzystna, ekonomiczna oraz powinna charakteryzować się integracją, dokładnością, czystością i prostotą działań"[13], co w prakseologicznym rozwinięciu oznacza, że dla realizacji konkretnego zadania musi być wyznaczony zbiór wymaganych celów (w danym przypadku poprawa stanu bezpieczeństwa pracy i minimalizacji ryzyka zawodowego) muszą być wyznaczone i dostępne narzędzia służące osiąganiu zadań celowych (dokumenty, instrukcje, oprzyrządowanie stanowiskowe i infrastrukturalne), pracownicy muszą umieć posługiwać się tymi narzędziami (fachowo i bezpiecznie je stosować), a wszystko to musi odbywać się zgodnie z potrzebami czasu (odpowiedni człowiek z odpowiednim wyposażeniem i umiejętnościami we właściwym czasie). Jeśli - z jakichkolwiek względów - jedno z ogniw tych współzależności "znać cel swego działania, dysponować narzędziami, umieć się nimi posługiwać i nadążać w czasie" jest nieefektywne, to nieefektywne - tym samym zbyt ryzykowne - jest również całe zamierzone działanie.

*Spis źródeł dostępny w redakcji e-mail: redakcja@lakiernictwo.net

Jarosław Święcki