Oprócz niekorzystnego oddziaływania na środowisko naturalne wymywanych substancji toksycznych, które dotyczy głównie składowisk żużli odpadowych dla obróbki strumieniowo-ściernej, większe znaczenie mają pyły pochodzące z rozbitych ziaren ściernych żużli odpadowych, zwłaszcza ilość metali ciężkich i toksycznych tlenków zawartych w tym pyle oraz towarzyszących im zanieczyszczeń z oczyszczanych powierzchni i zawartych w usuwanych powłokach ochronnych, głównie pigmentów antykorozyjnych i barwników nieorganicznych oraz organicznych zawierających często związki chromu sześciowartościowego, ołowiu, kadmu, cyny i innych metali ciężkich. Mimo że usuwanych powłok w zużytym ścierniwie jest tylko do 5% wagowych usuniętej farby, to odpad taki jest klasyfikowany jako niebezpieczny i podlega specjalnym rygorom polegającym na odpowiednim jego składowaniu, przekazywaniu z powiadomieniem Inspektoratu Ochrony Środowiska do autoryzowanych składowisk odrębnych niż komunalne oraz podlega obowiązkowej utylizacji przez specjalistyczne autoryzowane firmy. Wszystkie te czynności są płatne, a największy udział w kosztach ma utylizacja i transport ścierniwa z żużli odpadowych i ścierniwa zużytego w dużych ilościach z powodu nietrwałości tych ścierniw jednokrotnego użytku oraz dużej ilości ścierniwa koniecznej do oczyszczenia 1 m2 powierzchni.
Najbardziej niebezpiecznymi dla zdrowia są pyły najdrobniejsze, zwane respirabilnymi, o wielkości 10 ?m określanych PM10 i mniejsze PM4, PM2,5 i PM1. Inspektorzy pracy i inspektorzy ochrony środowiska kontrolują różne parametry pylenia na stanowisku pracy w mg/m3 zapylonego powietrza, zanieczyszczania powietrza w ?g/m3 powietrza wydalanego poza stanowiska pracy, jak również ilość pyłu osiadającego na 1 m2 powierzchni gruntu lub wód. Obserwują też kierunki rozchodzenia się pyłów, jak również ich zasięg.
Tablica nr 4 uzmysławia, że pył PM10 i PM4 żużla paleniskowego jest bardziej obfity od piasku kwarcowego przy ciśnieniu 0,55 MPa (5,5 bara), a pod ciśnieniem 0,84 MPa (8,4 bara) mniejszy od piasku kwarcowego. Wynika z tego, że żużel paleniskowy posiada mniej trwałe ziarna ścierne, które natychmiast rozpadają się na drobny pył, zawierający duże ilości wtrąceń metali ciężkich, które jak opisywał A. Muszer, łatwo wchodzą w reakcje z warunkach środowiskowych pH i utleniających, jak też działaniu bakterii utleniających, dokonując syntezy rozpuszczalnych w wodzie soli. Drobny pył żużla paleniskowego osiąga wartości 3 do 5 razy wyższe od żużla pomiedziowego. Żużel pomiedziowy natomiast zachowuje się podobnie, ale wtedy, gdy ma ziarna większe od 0,4 mm. Osiąga on wówczas wielkość pylenia tego samego rzędu, co żużel paleniskowy. Wytworzona zawiesina pyłu w powietrzu na zewnątrz stanowiska obróbki strumieniowo-ściernej wykazuje wyraźnie większą dysproporcję krotności przekroczenia dozwolonych wartości, bo 329,5-krotne żużla pomiedziowego i 807,5 - żużla paleniskowego. Żużel poniklowy wykazuje 2311,7-krotne przekroczenia norm dopuszczalnych dla powietrza, co dyskwalifikuje całkowicie to ścierniwo.
Komentarze (0)