Wydarzenia i relacje

Plastyfikatory stosuje się w powłokach głównie dla uniknięcia ich pękania. Przypisuje im się solwatowanie (niektórych miejsc) polimerów, przez co tracą one zdolność do samolikwidacji swojej "wolnej objętości", umożliwiającej zmiany geometrii makrocząsteczek. Działa to na polimery o umiarkownym ciężarze cząsteczkowym, obniżając ich temperatury mięknięcia. Najczęściej używane ftalany są aktualnie zakazywane w różnych zastosowaniach. W ich miejsce wchodzą adypiniany, abietyniany (pochodzą z żywic drzewnych, mają struktury steroidowe), benzoesany, olej rycynowy, epoksydowany olej sojowy (przechwytuje kwasy), fosforany, sebacyniany, azelainiany itp. Plastyfikatory z reguły łatwo dyfundują, potrafią przechodzić między kontaktującymi się różnymi tworzywami sztucznymi. Zdarza się, że migrują z opakowań (zwłaszcza ze zmiękczonego PCW) do pokryć malarskich, a nawet niszczą je, potrafią migrować z opakowań do żywności. W farbach proszkowych plastyfikatory zmniejszają lepkość substancji wiążącej, ułatwiając rozpływanie się warstwy pokryciowej po powierzchni. W farbach wodnych stosuje się głównie aerożel krzemionkowy.

Modyfikatory reologii wpływają na deformacje i płynięcie materiałów poddanych stressowi. Na ogół reologię wyraża się jako lepkość materiału poddanego naprężeniom ścinającym (shear). Wyróznia się 3 rodzaje zachowań płynów nie-newtonowskich (takich, których lepkość zależy od naprężeń): pseudoplastyczne (płynięcie pod naprężeniem), których własności po likwidacji naprężeń szybko wracają do wyjściowych, tiksotropowe w których powrót jest długi i idzie przez stany wcześniej nie obswerwowane i dylatacyjne (gęstnienie pod naprężeniem). Reologia powłoki musi być dobrana do sposobu jej nanoszenia i warunków w których się utwardza. Stosuje się niejonowe surfaktanty, hydroksyetylo- i hydroksypropylocelulozy, modyfikowane glinki, uzasadowiony siarczan glinu, krzemionkę płomieniową, substancje tiksotropowe i in. Najsilniejsze zmiany reologii realizuje się w hydrofobowych spęcznianych zasadowo emulsjach akrylowych (HASE) i hydrofobowo modyfikowanych etoksylanach uretanowych (HEUR). Obie grupy emulsji składają się z hydrofobowych rdzeni i zawierających grupy kwasowe otoczek, które można zobojętniać aminami, co nadaje im własności pseudoplastyczne lub tiksotropowe. Szczególnym wymaganiom powinny sprostać własności reologiczne podkładów malarskich. Podczas pokrywania (często natryskiem) lepkość powinna być jak najmniejsza, by nie doszło do kwalifikacji ziaren oraz by nie ograniczać rozpływania się podkładu po pokrywanej powierzchni i nie zostawiać miejsc niepokrytych. Zaraz później lepkość powinna gwałtownie rosnąć, by ograniczać spływanie podkładu z powierzchni. Warunki te dobrze spełnia mieszany maślano-octan celulozy.