Drewno

Na drewno oddziaływują też inne czynniki niż biologiczne, takie jak promieniowanie UV, opady atmosferyczne, a nawet gazy wchodzące w skład ziemskiej atmosfery. Podatność na korozję biologiczną, a szczególnie na niektóre jej rodzaje, zależy też w dużym stopniu od tego, z jakimi gatunkami drewna mamy do czynienia.

Drewno składa się głównie z:

• celulozy, ok. 51%,
• hemiceluloz, ok. 23%,
• ligniny, ok. 22 %,
• innych składników stanowiących ok. 4% masy drewna.

Celuloza – nierozgałęziony biopolimer, polisacharyd zbudowany liniowo z 3000–14 000 cząsteczek D-glukozy połączonych wiązaniami β-1,4-glikozydowymi (masa molowa 160–560 kg/mol). Łańcuchy te mają długość około siedmiu mikrometrów. Wiązanie β przyczynia się do utworzenia sztywnych, długich nitek, które układają się równolegle, tworząc micele połączone mostkami wodorowymi.

Hemicelulozy – niejednorodna grupa polisacharydów i ich pochodnych, połączonych wiązaniami β-glikozydowymi tworzących rozgałęzione łańcuchy. Są one jednym z głównych składników ściany komórkowej roślin, mogą stanowić ok. 20% suchej masy ściany pierwotnej oraz ok. 30% suchej masy ściany wtórnej. Wchodzą w skład m.in. drewna, słomy, nasion i otrąb. Ich nazwa wywodzi się stąd, że chemicznie i strukturalnie bliskie są celulozie.
Lignina – jest rodzajem lepiszcza, łączy zawartość struktury komórek drewna. Nadaje drewnu wytrzymałość na ściskanie i utrzymuje jego sztywność. Lignina jest polimerem, którego monomerami są związki organiczne będące pochodnymi alkoholi fenolowych. Są to alkohol koniferylowy, alkohol synapinowy, alkohol kumarylowy. Struktura chemiczna ligniny jest usieciowana wiązaniami eterowymi i kowalencyjnymi węgiel-węgiel (C−C).
Inne składniki drewna to związki organiczne, takie jak: woski, tłuszcze, taniny, żywice oraz śladowe ilości związków nieorganicznych.
 
Rodzaje i przyczyny korozji biologicznej drewna
Pleśnienie drewna (fot. 1) – skutek działania grzybów pleśniowych, najczęściej przedstawicieli rodziny workowców i grzybów niedoskonałych. Zjawisku powstawania pleśni na drewnie sprzyja wysoka wilgotność przy jednoczesnym braku wentylacji. Pleśnienie jest często spotykane na początku suszenia drewna w komorach suszarniczych, magazynowania wilgotnego drewna w zamkniętych pomieszczeniach, a nawet przy składowaniu świeżo przetartego drewna na otwartej przestrzeni, jeżeli drewno zostało ułożone w sposób powodujący znaczne ograniczenie przepływu powietrza. W przypadku zaobserwowania pleśni na drewnie trzeba natychmiast podjąć działania mające na celu obniżenie wilgotności. W drewnie o wilgotności poniżej 18% proces zostaje zahamowany, a miejsca już porażone można oczyścić przez obróbkę mechaniczną.
Barwice drewna (np. sinizna fot. 2) − powierzchniowe lub wgłębne zabarwienia drewna powstające w wyniku działania grzybów jest najczęściej spotykanym zjawiskiem w pierwiastkowym przerobie drewna. Siniznę wywołują niektóre gatunki grzybów należących do workowców (Ascomycetes) i do grzybów niedoskonałych (Deuteromycetes). Za część barwic mogą odpowiadać grzyby zaliczane do sprzężnaików (Zygomycetes). Grzyby powodujące siniznę rozwijają się w drewnie o wilgotności bezwzględnej pomiędzy 25–90%. Uszkodzenia drewna obejmują prawie wyłącznie strefę powierzchniową i ich skutkiem jest na ogół niepożądany efekt estetyczny. 
Szary rozkład drewna (nazywany też rozkładem pleśniowym) – powodowany jest przez niektóre gatunki grzybów należących do workowców i do grzybów niedoskonałych. Do jego powstania niezbędna jest bardzo wysoka, wahająca się w czasie, wilgotność drewna. W takich warunkach rozwijające się grzyby niszczą zazwyczaj powierzchniową warstwę drewna (2–4 mm). Enzymy wydzielane przez grzybnię niszczą prawie wszystkie składniki drewna. Zaatakowane drewno przyjmuje brunatny kolor, który po przesuszeniu przybiera szary, a czasem srebrzysty odcień. W okresach suchych zniszczone drewno łuszczy się, pozwalając grzybni na penetrację głębszych warstw w okresie kolejnego zawilgocenia.
Grzybnia powodująca szary rozkład drewna rozwija się przy wilgotności bezwzględnej drewna powyżej 40%. Proces przebiega bardzo szybko przy wilgotności bezwzględnej powyżej 90%. 
Szary rozkład drewna (fot. 3) możemy zaobserwować na drewnianych konstrukcjach narażonych na zmienne zawilgocenie, takich jak: ogrodzenia, altany, meble ogrodowe itp.
Klasyczny (brunatny) rozkład drewna (fot. 4) – drewno ulega uszkodzeniu przez grzyby z rodzaju podstawczaków. Jest to jeden z najbardziej niebezpiecznych rozkładów drewna. Grzyby produkują enzymy rozkładające celulozę na monocukry. Charakterystyczny brązowy kolor jest skutkiem zwiększenia procentowego udziału ligniny. Drewno pęka, tworząc charakterystyczne pryzmatyczne kostki, a z czasem rozsypuje się w proszek. Znane są przypadki katastrof budowlanych po dwóch−trzech latach od rozpoczęcia procesu brunatnego rozkładu drewna. Na ten rodzaj rozkładu szczególnie narażone jest drewno konstrukcyjne, np. słupy, więźba dachowa, płoty, stropy piwnic w starszych budynkach. 
Biały rozkład drewna jest dokonywany przez różnego rodzaju grzyby, ma jedną wspólną cechę, w pierwszej kolejności intensywnie rozkładana jest lignina. Jego występowanie można głównie zaobserwować w drewnie drzew stojących oraz w surowcu drzewnym przelegującym na składowiskach, rzadziej spotykany jest w budynkach. Co prawda grzyby powodujące biały rozkład mogą kontynuować swój rozwój również po przerobie drewna i jego zastosowaniu np. jako elementów konstrukcyjnych. W ostatnim stadium rozkładu prawie cała lignina jest rozłożona, a pozostaje jeszcze spora ilość białej celulozy. Drewno, zachowując swe wymiary, przybiera biały kolor i daje się łatwo rozwłókniać na podłużne nitki czystej celulozy. 
Glony (fot. 5) występują w miejscach zacienionych, najczęściej na elementach narażonych na warunki atmosferyczne, rzadziej wewnątrz budynków. Dość często można je odnaleźć na drewnianych ogrodzeniach i drewnianych obiektach małej architektury, np. altanki, kapliczki. Glony do rozwoju potrzebują wilgoci na drewnie, wrastają w podłoże do ok. 2 mm. Tworzą zielone, trudne do usunięcia plamy. Korozję drewna powodują wydzielane przez nie substancje przemiany materii, często o kwaśnym odczynie.
Mchy (fot. 6) często przytwierdzone do drewnianych elementów wchłaniają wodę atmosferyczną (opadową) i dość długo ją magazynują, podtrzymując przez dłuższy czas zwiększoną wilgotność podłoża, co jak wiadomo jest zjawiskiem niekorzystnym. W pewnym stopniu współdziałają z czynnikami atmosferycznymi w doprowadzaniu do powolnej korozji elementów budynków i dlatego należy je usuwać mechanicznie i chemicznie.
Porosty są to organizmy symbiotyczne składające się z dwóch komponentów: glonu i grzyba. Grzyb pobiera od glonu węglowodany produkowane w procesie fotosyntezy, glon natomiast, odizolowany od otoczenia, bierze od grzyba wodę z solami mineralnymi. Porosty powodują wyraźną korozję niektórych materiałów budowlanych również drewnianych (szalówek, gontów).