Ocena uszkodzeń powłok po testach zginania pod 10-krotnym powiększeniem.
Porównanie testów wg ISO oraz ASTM
Zgodnie ze standardem PN-EN ISO 4618:2014-11, opisującym terminy i definicje stosowane w przemyśle farb, istnieje termin giętkość, a więc zdolność suchej powłoki do wytrzymywania bez uszkodzenia odkształceń podłoża, na które została nałożona. Zgodnie z uwagą w normie, nieprawidłowe jest stosowanie terminu „elastyczność” do oceny giętkości powłoki. Zwykle po przytoczeniu tej definicji wiele osób jest zakłopotanych, no bo jak to nie elastyczność, tylko giętkość? Należy wyjaśnić, skąd taki zapis w normie i w tym celu należy odwołać się do oryginalnej normy ISO 4618:2014(E/F), w której angielskie określenie tego terminu to „flexibility”. Niestety, flexibility nie oznacza elastyczności, lecz właśnie giętkość. W oryginalnym standardzie ISO 4618 mamy uwagę, iż błędne jest stosowanie określenia „elasticity”, które właśnie oznacza elastyczność. Wobec powyższego flexibility = giętkość.
Jaka jest zatem różnica między giętkością a elastycznością? Zgodnie z definicją z ISO 4618, elastyczność to (ogólnie) zdolność suchej powłoki do powrotu do swojego początkowego kształtu po usunięciu naprężenia przyłożonego w dowolnym kierunku. Jest to zasadnicza różnica w stosunku do definicji giętkości.
W testach giętkości powłok wykorzystuje się metody testowe ISO 1522 – próba zginania na sworzniach cylindrycznych, ISO 6860 – próba zginania na sworzniu stożkowym oraz ASTM D522 opisująca zarówno zginanie na stożku, jak i sworzniach cylindrycznych. Czy są między tymi sposobami jakieś różnice? Jeżeli tak, to jakie i jak one wpływają na jakość testu, powtarzalność wyniku oraz przydatność do oceny jakości powłok?
Zginanie na stożku – testy wg ISO 6860 oraz ASTM D522 metoda A
Na czym polegają te różnice? Między ISO 6870 oraz ASTM D522 metoda A zasadnicza różnica jest w sposobie wyrażania wyniku. W ISO 6870 wynikiem jest długość zasięgu spękań wyrażona w milimetrach, począwszy od cienkiego końca sworznia stożkowego, do ostatniego widocznego spękania. Ocenę widoczności spękań prowadzi się pod 10-krotnym powiększeniem lub gołym okiem, jeżeli takie ustalenie zawarto między stronami.
W ASTM D522 metoda wynik wyraża się zupełnie inaczej. Wynikiem jest procentowe wydłużenie powłoki. Wydłużenie to oznacza się z zanotowanych spękań powłoki i odczytuje się z wykresu. Warunkiem oznaczenia procentowego wydłużenia jest użycie odpowiedniego podłoża oraz przeprowadzenie zginania w czasie 15 sekund. Jeżeli oznaczenie ma być wykonane jako oznaczenie odporności na pękanie, wówczas zgina się w czasie 1 sekundy, co i tak jest krótszym czasem niż w ISO 6860, w której zginanie prowadzi się w czasie od 2 do 3 sekund. W ASTM D522 metoda A przy wykonywaniu testu między powłokę a prowadnicę zginającą wkłada się specjalny papier pokryty talkiem dla uniknięcia uszkodzeń powłoki.
Komentarze (0)