Fot. 1. Urządzenie byko-cut universal.
Testy oporności na ścieranie
Kolejnym testem, jakiemu należy poddawać powłoki w celu określenia ich jakości, jest ich podatność na ścieralność. Powierzchnie powleczone powinny być testowane pod kątem odporności na ścieranie szczotkami, gąbkami lub innymi materiałami. Tak bada się przykładowo farby do malowania wnętrz, tapety, wykładziny dywanowe. Urządzenie firmy BYK Gardner Gardner-scrub zostało zaprojektowane do kontroli wytrzymałości powłok na ścieranie i odporności na szorowanie (zdjęcie numer 4). Jest to przyspieszona i powtarzalna symulacja ścierania, realizowana dwuścieżkowo, na sucho lub mokro. Tester przeznaczony jest do badań zgodnie z normami DIN, ISO lub ASTM, w zależności od wybranej wersji i zestawu ścierającego (możliwość pomiaru zgodnie z: ASTM D 2486, D3450, D4213, D 4828, DIN 53778, 13300, ISO 11998). Do testowania porównawczego można także używać szczotek, podkładek czyszczących, gąbek, ściereczek do czyszczenia itd.
W przemyśle lakierniczym dużą rolę odgrywa także twardość powłoki. Norma DIN 55 945 zjawisko twardości definiuje w następujący sposób: odporność powłoki na naprężenia mechaniczne, takie jak ciśnienie, tarcie lub ścinanie. W praktyce do badania twardości używa się testerów wahadłowych (metodologia Königa i Persoza), testów naciskowych (metoda Bucholza) oraz testów penetracyjnych. W ofercie BYK Gardner znajdują się przyrządy do testowania wszystkimi wyżej wymienionymi metodami.
Testy wahadłowe pozwalają na ocenę twardości powłoki poprzez mierzenie czasu tłumienia drgającego wahadła. Wahadło oparte na dwóch kulkach ze stali szlachetnej spoczywa na pomalowanej powierzchni. Między czasem oscylacji, amplitudą oraz wymiarami geometrycznymi wahadła istnieje zależność fizyczna. Długość czasu wytłumienia określa lepkosprężyste zachowanie powłoki. Tester twardości metodą wahadła Köeniga i Persoza firmy BYK Gardner pozwala na przeprowadzenie badania według ASTM D 4366, DIN EN ISO 1522. Jest to proste, laboratoryjne urządzenie, wyposażone w automatyczny licznik z sygnalizacją tonową przy wychyleniu poniżej 3° – (Köenig) i 4° – (Persoz) oraz przełączanie z Köeniga na Persoza przy użyciu dodatkowej bramki świetlnej (zdjęcie numer 5).
Ostatni rodzaj testów twardości to testy penetracyjne. Penetracja warstwy może odbyć się za pomocą metalowego półkuliście zakończonego trzpienia (Dur-O-Test) lub odpowiednio przygotowanego ołówka o określonej twardości. Pierwszym rozwiązaniem jest tester twardości DUR-O-Test, który umożliwia pomiary twardości na powierzchniach prostych i zakrzywionych. Przyrząd składa się z masywnej obudowy, w której zamontowana jest spiralna sprężyna. Za pomocą suwaka można regulować siłę nacisku trzpienia na testowaną powierzchnię. By siła ta pozostawała niezmienna, suwak blokowany jest śrubą zaciskową. Trzy sprężyny dociskowe o różnej sile obsługują szeroki zakres twardości od 0 do 20 N (0 – 2000 g). Drugi rodzaj testera to ołówkowy tester twardości według Wolfa-Wilburna wykonujący pomiar według ASTM D 3363, BS 3900-E19, ECCA ECCA T, ISO 15184. Tester ołówkowy jest efektywną metodą oceny twardości powłok oraz ich odporności na zarysowanie. Norma ASTM D 3363 specyfikuje sposób przesuwania ołówków o określonej twardości po badanej powierzchni pod określonym kątem i naciskiem. Tester wyposażony jest w zestaw dwudziestu ołówków o twardości od 9B do 9H, które mogą być kolejno mocowane w standardowym wózku testowym. Kryterium oceny stanowi zarówno siła nacisku narzędzia o stałej twardości lub twardość zmiennego ołówka przy stałej sile nacisku. Efektem próby jest trwałe i wyraźne uszkodzenie powierzchni. W przypadku testera ołówkowego zachowana zostaje geometria obciążenia i jego wartość, zmienną jest twardość kolejnych ołówków. Test ten można zastosować tylko do gładkich powierzchni.
Komentarze (0)