Odtłuszczanie
Odtłuszczanie polega na usunięciu z powierzchni podłoża stalowego wszelkich zanieczyszczeń pochodzenia organicznego (m.in. tłuszcze roślinne i zwierzęce, mydła, oleje mineralne). Najczęściej stosowanymi substancjami odtłuszczającymi są biodegradowalne kompozycje, w skład których wchodzą nieorganiczne związki (fosforany, ługi, krzemiany, węglany) oraz organiczne (środki powierzchniowo czynne,) [1, 2, 4]. Stosowane są najczęściej następujące rodzaje odtłuszczania:
- odtłuszczanie w rozpuszczalnikach organicznych,
- odtłuszczanie w roztworach alkalicznych,
- odtłuszczanie emulsyjne,
- odtłuszczanie elektrolityczne,
- odtłuszczanie przy wykorzystaniu ultradźwięków.
Jedną z najskuteczniejszych metod odtłuszczania jest odtłuszczanie w parach rozpuszczalników, które prowadzi się w specjalnych komorach. Najczęściej stosuje się takie rozpuszczalniki, jak: benzyna, nafta, trójchloroetylen, czterochloroetylen i inne. Należy natomiast szczególną uwagę zwrócić na dużą toksyczność i palność stosowanych rozpuszczalników, które negatywnie wpływają na organizmy żywe [4, 18].
(R-COO)3 – C3H5 + 3 NaOH → 3 R – COONa + C3H5(OH)3 (1)
Odtłuszczanie przeprowadza się z kąpielach alkalicznych, poprzez zanurzenie danego elementu w wannach stalowych wyposażonych w urządzenia do ogrzewania i mieszania [1, 3, 4].
W odtłuszczaniu emulsyjnym czyszczoną powierzchnię poddaje się działaniu emulsji zawierającej związki powierzchniowo czynne oraz rozpuszczalniki. Proces ten można przeprowadzać dwoma sposobami. Pierwszy z nich polega na zanurzeniu przedmiotu stalowego w rozpuszczalnikach zawierających mieszaninę emulgatorów, a następnie wypłukaniu zanieczyszczeń strumieniem wody. W drugim sposobie następuje zanurzenie lub natrysk na zatłuszczoną powierzchnię emulsji, w skład której wchodzą: aktywna kompozycja emulatorów oraz zemulgowany w wodzie rozpuszczalnik organiczny.
