Kolorymetria

Zasada spektrofotometrycznego pomiaru barwy: obliczanie współrzędnych trójchromatycznych. 

Rzeczywiście, koloru nie można zmierzyć, stosując normalne metody techniczne. Pomiar koloru wymaga użycia modelu matematycznego postrzegania kolorów przez ludzkie oko. Po przyjęciu założeń teorii trójchromatycznej uważa się, że jednoznaczny opis odcienia koloru wymaga określenia jednoczesnych interakcji trzech powiązanych ze sobą atrybutów widma, a mianowicie:

• rozkładu energii widma zastosowanego oświetlenia,
• interakcji światła oraz mierzonego obiektu w formie krzywej odbicia lub przenikania widma, a także 
• charakterystyki widmowej fotoreceptorów znajdujących się na siatkówce oka.

Międzynarodowa Komisja Oświetlenia (CIE) wykonała w 1931 r. eksperyment, który pozwolił na przyjęcie pierwszych umów dotyczących normalizacji naukowego systemu kolorów CIE XYZ. Wbudowany algorytm obliczeń dla trzech powyższych atrybutów widma pozwala na uzyskanie trzech bezwymiarowych wartości kolorów. Są one interpretowane jako jasność, nasycenie i odcień. 

W późniejszym okresie, w połowie lat 70. dwudziestego wieku, koncepcja ta uległa dogłębnym zmianom i uwzględniono w niej elementy tzw. przeciwstawnej teorii postrzegania. Zgodnie z tą teorią istnieją trzy przeciwstawne kanały barw: kanał barw czerwonych i zielonych, żółtych i niebieskich oraz białych i czarnych. Następnie, w wyniku przekształceń matematycznych pierwotnego modelu CIE XYZ, zalecono stosowanie na całym świecie przestrzeni barwnej CIE L*a*b, przedstawiającej wyizolowaną część trójwymiarowego kartezjańskiego układu współrzędnych. W związku z tym, z geometrycznego punktu widzenia, każdy odcień barwy można opisać jako punkt w tej trójwymiarowej przestrzeni barwnej.              

W pierwszej części artykułu skupiłem się na teorii związanej z postrzeganiem barw, a w drugiej opiszę m.in., jaka jest zasada działania urządzenia do pomiaru barw nazywanego spektrofotometrem. 

Stanislav Šulla
Konica Minolta Sensing Europe B.V.
Sp. z o.o. Oddział w Polsce
ul. Skarbowców 23a, 53-025 Wrocław 
Tel.: +48 71 734 52 11
E-mail: info.poland@seu.konicaminolta.eu
Web: www.konicaminolta.pl