Lakiernictwo Ciekłe

Wady powłok można podzielić w różny sposób, najczęściej dzielone są w oparciu o przyczynę ich powstania lub charakterystyczne cechy danej wady. Ze względu na przyczynę wady generalnie możemy podzielić na spowodowane przez:

• błędy projektowe i technologiczne,
• niewłaściwe przygotowanie podłoża,
• nieodpowiednie warunki aplikacji,
• niewłaściwą lub źle prowadzoną aplikację,
• nieodpowiednie warunki schnięcia i utwardzania powłok,
• niewłaściwą eksploatację.

Większość wad została nazwana, jednak przyczyny powstawania takiej samej lub podobnej wady mogą być różne. Nazwa najczęściej pochodzi od charakterystycznej cechy lub wyglądu, np. delaminacja, kratery, pęcherze itp.
W kolejnych artykułach omówimy wady z podziałem wynikającym z przyczyn ich powstania. Zaczniemy od wad spowodowanych błędami projektowymi i niewłaściwą technologią, zarówno malowania, jak i postępowania z pomalowaną konstrukcją.

Błędy projektowe i technologiczne
To wady powłok spowodowane przez błędy w projekcie samej konstrukcji, zły dobór (zaprojektowanie) systemu ochronnego, błędy technologii wykonania, czyszczenia i malowania konstrukcji, także uszkodzenia w trakcie transportu, składowania i montażu konstrukcji na placu budowy.

- Pułapka wodna
Pułapka wodna (fot. 1) to miejsce na konstrukcji, które sprzyja gromadzeniu się wody i brudu. Projektant albo założył, że to miejsce będzie osłonięte w czasie eksploatacji obiektu, zapominając, że woda i brud mogą się w nim zgromadzić już na etapie montażu, albo źle zaprojektował odprowadzenie wody.

- Szczeliny 
Szczeliny (fot. 2 i 3) to najczęściej miejsca blisko odległych od siebie lub stykających się ze sobą blach lub innych elementów. Szczeliny są bardzo trudne, a najczęściej niemożliwe do właściwego oczyszczenia i pomalowania.

Do szczelin zaliczyłbym też brak ciągłości połączeń spawanych. Spoiny nieciągłe stosuje się najczęściej z dwóch powodów:
oszczędności – wytrzymałość połączenia nie wymaga ciągłej spoiny, a spoina to też koszt;
obawy o odkształcenie konstrukcji, szczególnie jeżeli łączone są elementy bardzo wiotkie, np. cienkie blachy.

Niestety, takie połączenia są miejscem powstawania korozji, a projektant powinien zadbać o podanie sposobu ich zabezpieczenia. Oczywiście nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania, można jednak kierować się następującą zasadą: połączenia pracujące w środowiskach do C3 włącznie, w miejscach nieciągłości spoiny, powinny być uszczelnione. Służą do tego odpowiednie szpachlówki, np. poliestrowe, epoksydowe, poliuretanowe itp. Dobór materiału powinien być uzależniony od dodatkowych narażeń, np. wibracji. Szpachlówki z reguły nie zawierają pigmentów antykorozyjnych, dlatego ważne jest, żeby uszczelnianie wykonywać już po nałożeniu farby podkładowej.

Poprawny dobór zabezpieczenia antykorozyjnego uzależniony jest od klasyfikacji środowiska korozyjnego, materiału podłoża, sposobu jego przygotowania do malowania i założonej trwałości zabezpieczenia. Podstawowe systemy, między innymi na stal przygotowaną w odpowiednim stopniu (PN-EN ISO 8501-3:2008) i obrobioną strumieniowo-ściernie do stopnia Sa 2 ½ (PN-EN ISO 8501-1:2008) zestawiono w załączniku C normy PN-EN ISO 12944-5:2020-03. 
Niedoszacowanie kategorii korozyjności, np. przez pominięcie warunków transportu i składowania konstrukcji przed uzyskaniem docelowych warunków eksploatacji, może w krótkim czasie doprowadzić do uszkodzeń powłok i korozji.