Na podstawie art. 284 i art. 285 ustawy prawo ochrony środowiska to podmiot korzystający ze środowiska ustala we własnym zakresie wysokość należnej opłaty i wnosi ją na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego w terminie do końca miesiąca następującego po upływie każdego półrocza, czyli do 31 lipca za pierwsze półrocze i do 31 stycznia za drugie półrocze. W celu dokonania prawidłowych obliczeń opłat za korzystanie ze środowiska, podmiot korzystający ze środowiska powinien prowadzić, aktualizowaną co pół roku, ewidencję zawierającą:
- informacje o ilości i rodzajach gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza oraz dane, na podstawie których określono te ilości (będą to zestawienia zużycia surowców, materiałów, karty charakterystyki substancji i preparatów, wyniki pomiarów emisji, dane techniczne urządzeń do redukcji emisji, informacje o ilości odzyskanych rozpuszczalników itp.);
- informacje o ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i podziemnej (nie dotyczy podmiotów korzystających z miejskiej sieci wodociągowej);- informacje o ilości, stanie i składzie ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi (nie dotyczy podmiotów wprowadzających ścieki do miejskiej sieci kanalizacyjnej);
- informacje o wielkości, rodzaju i sposobie zagospodarowania terenu, z którego odprowadzane są ścieki - wody opadowe i roztopowe (nie dotyczy podmiotów odprowadzających wody opadowe i roztopowe do miejskiej lub gminnej sieci kanalizacji deszczowej).
Ewidencję odpadów należy prowadzić zgodnie z ustawą o odpadach. Należy tutaj zaznaczyć, że opłata za składowanie odpadów dotyczy podmiotów prowadzących składowisko odpadów. Prawidłowo prowadzona ww. ewidencja będzie podstawą do prawidłowego sporządzenia „Wykazu zawierającego informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat” według wzoru obecnie określonego w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 15.12.2005 r. w sprawie wzorów wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat i sposobu przedstawiania tych informacji i danych [Dz. U. Nr 252, poz. 2128], który zostanie nieco zmieniony i w nowej postaci opublikowany w maju, gdyż obecnie projekt nowego rozporządzenia do 30.04.2009 r. Ministerstwo Środowiska przekazało do konsultacji i uzgodnień międzyresortowych. Głównie w nowym rozporządzeniu zmieniono tabelę D, dostosowując ją do treści tabeli D w załączniku nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska. Zmieniono też część treści objaśnień do poszczególnych załączników od nr 1 do 5. Nowe rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 7 dni od dnia jego ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Oznacza to, że konieczne będzie uaktualnienie oprogramowania komputerowego wykorzystywanego przez podmioty (przedsiębiorców) do sporządzania wykazów i na ich podstawie naliczania opłat za korzystanie ze środowiska za pierwsze półrocze 2009 roku.