Aktualności i przegląd rynku

Do produkcji zewnętrznych powierzchni statków powietrznych wykorzystuje się powlekane i niepowlekane stopy aluminium, tytan, magnez, stal wysoko wytrzymałą i o ultrawysokiej wytrzymałości, elementy kompozytowe o strukturze plastra miodu, włókno szklane, kompozyty grafitowo-epoksydowe i aramidowe. Kompozytowe materiały grafitowo-epoksydowe charakteryzują się większą kruchością a materiały aramidowe posiadają wyższą wytrzymałość na rozciąganie.

Fot. 7. Samolot ze zdjętą powłoką nawierzchniową.

Powłoki malarskie stanowią jeden z najważniejszych elementów zapewniających ochronę konstrukcji statków powietrznych przed wpływem czynników zewnętrznych. Nakłada się je i odnawia ze względu na ich właściwości antykorozyjne, odporność na ścieranie, erozję, działanie substancji chemicznych, tj. płyny hydrauliczne, Skydrol itp., wygląd, a także odporność na promieniowanie UV, działanie gazów wylotowych z silników oraz zanieczyszczeń atmosferycznych i długotrwałość.

Materiały używane do zabezpieczeń są ściśle określone przez technologię zdejmowania powłoki i odpowiednie standardy. Najczęściej maskuje się miejsca niepodlegające śrutowaniu za pomocą taśmy "imapct tape" oraz wysokotopliwego elastycznego kleju. Zabezpiecza się wszelkie szczeliny, przez które może dostać się ścierniwo do wnętrza statku powietrznego i jego podwieszeń. W przypadku większych obszarów przygotowuje się specjalne zaślepki. Krawędzie taśm wzmacnia się klejem. Bardzo dobrą praktyką jest poznanie przez operatora procesu PMB oznak, kiedy zbliża się moment deformacji metalicznego poszycia na uszkodzonych częściach. Każda z tych osób, która będzie próbowała doprowadzić do zniszczenia powierzchni (na uszkodzonym już elemencie) poprzez natryskiwanie ścierniwa w jedno miejsce przez zbyt długi okres, będzie umiała rozpoznać moment, w którym dochodzi do zniszczenia materiału bazowego. Takie doświadczenie pozwoli w przyszłości uniknąć uszkodzenia elementów.

Największym problemem przy procesie re-painting dużych samolotów to krótki czas postoju na wszelkie prace związane z przeglądami i renowacją lub odnawianiem powłok. Profesjonalne i bezpieczne usuwanie powłok to klucz do sukcesu związany z bardzo dobrym odnowieniem systemu powłok. Prace śrutownicze i lakiernicze muszą być przeprowadzone terminowo, jakościowo, sprawnie i najlepiej "na wczoraj".

Tak przedstawiają się problemy przy zdejmowaniu powłok metodą śrutowania z samolotów. Pamiętajmy o tym, że to co cieszy oko w postaci ciekawego wymalowania, jest obwarowane przepisami i procedurami, których nie można obejść.

Marlena Kochanowska

Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2 S.A. Bydgoszcz