Pylenie ścierniw a środowisko i zdrowie pracowników
Dawniej na całym świecie dominował piasek kwarcowy, jako powszechnie znane, tanie i łatwo dostępne ścierniwo. Pierwsi ogłosili alert o szkodliwości stosowania piasku kwarcowego na sucho Niemcy już podczas II wojny światowej, a zakaz stosowania piasku do piaskowania na sucho wprowadzili Holendrzy w 1957 roku, a następnie USA w początkach lat 70. ubiegłego wieku (w Polsce obowiązuje od 1 maja 2004 roku). Postawiono wymóg dla ścierniw ekologicznych w postaci zawierania przez nie mniej niż 1% wagowego wolnej, niezwiązanej chemicznie krystalicznej krzemionki SiO2.
Proekologiczne organizacje zaczęły więc wymuszać stosowanie substytutów piasku kwarcowego, początkowo w postaci żużli odpadowych hutnictwa i spalania węgla (żużli pomiedziowych, poniklowych, wielkopiecowych i konwertorowych oraz paleniskowych) z uwagi na olbrzymich rozmiarów hałdy wokół hut i ciepłowni przemysłowych, które nie dawały się wówczas inaczej zagospodarować oraz zagrażały pobliskim wodom gruntowym i rzekom, poprzez wypłukiwanie do gruntu i wód gruntowych toksyn niebezpiecznych dla flory wodnej. W końcu ubiegłego wieku w ramach zasad "Czystszej Produkcji" zaczęto wymagać, by nawet ścierniwa jednokrotnego użytku musiały być poddawane recyklingowi, a ścierniwa zanieczyszczone zdegradowanymi lakierami, zawierającymi toksyczne składniki pochodzące z pigmentów antykorozyjnych i barwiących, były kierowane na specjalnie zabezpieczone przed wymywaniem składowiska, a następnie do wyspecjalizowanych zakładów dla ich utylizacji. Wyznaczono następnie Najwyższe Dopuszczalne Stężenia pyłów na stanowisku pracy ogółem PM (w mg/m3), z podziałem zależnym od zawartości wolnej krzemionki w pyle oraz PM10 (pyłu o średnicy <10 µm), a później określono dopuszczalne ilości w pyłach metali ciężkich i ich związków na stanowiskach pracy (NDS). Podobnie ochrona środowiska określiła "poziomy odniesienia" w powietrzu (w µg/m3) zawierające wymagania nie tylko dla wolnej respirabilnej krzemionki, ale i zawartych w pyle metali ciężkich i ich związków. Normy dla ścierniw nie określają, jak dotąd, powyższych wymagań.
Wymagania ochrony środowiska i bezpieczeństwa w środowisku pracy odnośnie pylenia
Normy dla pyłów respirabilnych krzemionki i metali ciężkich oraz ich związków [1, 2]* takich, jakie powstają podczas obróbki strumieniowo-ściernej na stanowisku pracy i w terenie otwartym w Polsce, obowiązują od 2002 roku. Informacje zawierają tabele 1 i 2.
Komentarze (0)