Artykuły branżowe

Pełne "papierowe" przygotowanie robót jest bezwzględnym warunkiem poprzedzającym wejście wykonawcy na budowę, otwierane formalnym, protokólarnym aktem w postaci "przejęcia placu budowy", zawierającym w sobie dwa ważne aspekty dotyczące wykonywanego zadania. Po pierwsze - wykonawca stając się czasowym właścicielem obiektu z chwilą podpisania protokółu przejęcia może przystępować do urzeczywistniania głównych i towarzyszących zadań projektowych, a po wtóre - z chwilą przejęcia obiektu wykonawca przejmuje również służbową, cywilną i karną odpowiedzialność za wszystkie zdarzenia, jakie na tym terenie będą występowały do chwili jego prawnego opuszczenia. Dlatego umowna granica placu budowy w postaci "zewnętrznej powierzchni płotu" jest równocześnie granicą obszaru podlegającego ocenom ryzyka zawodowego i nadzoru nad bezpieczeństwem pracy. Stąd wynika szczególne znaczenie czynności zwanej "przejęciem placu budowy" podlegającej ustawie o prawie budowlanym, nakładającej na kierownika budowy obowiązek "protokólarnego przejęcia od inwestora i odpowiedniego zabezpieczenia obrabianego obiektu wraz ze znajdującymi się na nim budowlami, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego".

Protokólarne przejęcie placu budowy otwiera proces wykonawczy realizowany przez załogę, od której przepisy BHP wymagają niezbędnych kwalifikacji zawodowych, odpowiednich do treści zadania tak na poziomie kadry kierowniczo-nadzorczej, jak i robotników, wiedzy i umiejętności praktycznych zapewniających bezpieczne wykonywanie pracy oraz dobrego stanu zdrowia potwierdzonego wynikami aktualnych badań lekarskich.

Odnośnie kwalifikacji zawodowych - pozostających w bezpośrednim związku z bezpieczeństwem pracy - trzeba stwierdzić, że obecnie branża antykorozyjna, a szczególnie ciężka antykorozja przemysłowa, z przyczyn obiektywnych, nie może w pełni realizować podstawowej dla sprawy bezpieczeństwa pracy zasady wymagającej powierzania zadań wykonawczych osobom zgodnie z wyuczonym i poświadczonym zawodem. Likwidacja dawnego zasadniczego szkolnictwa zawodowego ze specjalnością "monter powłok chemoodpornych", lokalizowanego głównie przy dużych zakładach chemicznych i wytwórniach aparatury chemicznej spowodowała, że bezpośrednie prace antykorozyjne wykonują osoby okazjonalnie przyuczone i nieposiadające oficjalnego "szkolnego" potwierdzenia kwalifikacji pracowniczych.

Taki obowiązek powstaje i jest bezwzględnie wymagany w przypadku wykonywania prac na terenie elektrowni lub obejmujących np. wulkanizację powłok gumowych pod ciśnieniem, objętych zasięgiem ustawy o prawie energetycznym i aktów wykonawczych, w tym przede wszystkim rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz.U. 2003 nr 89, poz. 828). Zgodnie z nim, pracownicy zajmujący się robotami antykorozyjnymi muszą posiadać dopuszczenia w postaci urzędowych świadectw kwalifikacyjnych zgodnych ze wzorem państwowym w zakresie "E" (eksploatacja) i "D" (dozór) dla II grupy urządzeń energetycznych, obejmującej kotły parowe i wodne o mocy powyżej 50 kW oraz sieci i instalacje cieplne o wydajności powyżej 50 kW. Ponadto, wszyscy pracownicy obsługujący dźwigi i podnośniki, w tym podesty samojezdne i wózki widłowe, zobowiązani są do posiadania udokumentowanych kwalifikacji zgodnie z wymaganiami specjalistycznymi wynikającymi np. z rozporządzenia ministra gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz.U. 2001 nr 79, poz. 849), czy też rozporządzenia ministra gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz.U. 2002 nr 70, poz. 650).