Zawartość cynku w glebie w dużej mierze zależy od ukształtowaniu drogi i terenu wokół drogi. W obszarze wzniesień stężenie jest wielokrotnie wyższe niż na prostych odcinkach z powodu większego zużycia hamulców i opon. W zagłębieniach i tunelach również jest podwyższone ze względu na braku przewietrzania [11,16].
Niskie, zbliżone do naturalnego stężenie cynku w większości rzek oraz przydatność do wykorzystania jako wody pitnej wskazuje na brak zagrożenia ze strony emisji cynku do środowiska na badanych obszarach.
Zawartość cynku w badanych w pracy warzywach i owocach z rejonu Hut Miedzi „Głogów” i „Legnica” znajdowały się w większości w zakresie wartości uznawanych za naturalne. Wyższa niż naturalna zawartość cynku może występować w niektórych warzywach korzeniowych. Dane literaturowe podają, że cynk w wodzie opadowej w prawie 100% występuje w postaci zhydratowanego jonu Zn(OH)62+[2,19].
W glebie cynk jest zatrzymywany w wierzchnich warstwach w ilości ok. 70-90% w zależności od pH, tworząc związki kompleksowe z jej składnikami organicznymi. Pozostała ilość występuje w postaci jonowej Zn2+. Wykazały to badania wykonywane między innymi przy użyciu biosensorów (standardowych mikroorganizmów) w środowisku wody spływającej z dachów i z drenażu autostrady. Parametr EbC50 (50% mikroorganizmów ginie po 72h) wynosi dla cynku w wodzie 7,8 μg/dm3, w osadach – 49 mg/kg, w glebie – 26 mg/kg.
- Uregulowania międzynarodowe dotyczące zawartości cynku w środowisku
W 1993 roku weszła w życie dyrektywa Komisji Europejskiej 793/93/EEC w sprawie oceny i kontroli ryzyka stosowania istniejących substancji chemicznych. W ramach działań związanych z dyrektywą 793/93/EEC z inicjatywy Scientific Committee on Health and Environmental Risks (SCHER) opracowano „Risk assessment report on zinc and zinc compounds (EU-RAR)”, jako techniczny przewodnik zawierający wiedzę o źródłach zagrożeń, ich poziomie, metodach oceny toksyczności oraz propozycje metodyki oceny toksyczności. Największy wkład w jego opracowanie wniosły instytucje naukowe z Holandii, główny poszkodowany z powodu nadmiernej obecności cynku w wodach Renu i przybrzeżnych Morza Północnego. Raport ten poddany został ocenie przez wszystkie środowiska podmiotów gospodarczych generujących emisję cynku, w tym przemysł wytwarzający i stosujący powłoki cynkowe. Ostatnia wersja raportu pochodzi z 2007 roku [1,5]. Raport zalecał kontynuację badań głównie nad metodologią określania ekotoksyczności i związanych z tym norm. Najwyższe dopuszczalne stężenie cynku w wodzie powierzchniowej wykorzystywanej do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia nie może przekraczać 5 mg/dm3. Rekomendacje WHO odnośnie zawartości cynku i metali ciężkich w wodzie przeznaczonej do spożycia zalecają zawartość cynku na poziomie poniżej 3 mg/dm3 [8].
Komentarze (0)