Określanie barwy niepigmentowanych materiałów malarskich za pomocą skali jodowej
Lakiery, roztwory żywic, sykatywy, oleje, pokosty, rozcieńczalniki oraz inne materiały malarskie rozpuszczalnikowe niepigmentowane, oprócz tego, że są klarowne, to mają barwę zbliżoną odcieniem do żółtobrunatnej, słomkowej lub bezbarwnej. Ich barwa zależy przede wszystkim od składu chemicznego i obecności zanieczyszczeń. Zatem, jeżeli zmiana składu wpływa na zmianę odcienia barwy, oznacza to, że można tę cechę wykorzystać do kontrolowania powtarzalności, chociażby przy dostawach różnych partii produkcyjnych lakierów, żywic, pokostów itp. Do tego służy skala jodowa, inaczej zwana skalą jodometryczną. Oznaczenie wykonuje się według PN-84/C-04534/02 "Analiza chemiczna. Oznaczanie barwy produktów chemicznych za pomocą skali jodowej".
Skala jodowa
Skala jodowa składa się z 25 wzorcowych roztworów jodu o różnym stężeniu w roztworze jodku potasowego, umieszczonych w probówkach ze szkła bezbarwnego o średnicy zewnętrznej 10 mm. Zawartość jodu w roztworach wynosi 1, 2, 3, 4, 5, 7, 10, 15, 20, 25, 30, 40, 50, 60, 80, 100, 130, 170, 222, 289, 376, 489, 636, 827 i 1076 mg w 100 ml roztworu, jednakże możliwe jest przygotowanie roztworów z innymi ilościami jodu, przy czym zawartość jodu ma być wyrażana w całych jednostkach. Skalę jodową przygotowuje się w laboratorium z uprzednio przygotowanych trzech roztworów podstawowych. Na zdj. 1 przedstawiono wygląd skali jodowej umieszczonej w probówkach szklanych.
Przygotowanie skali jodowej
Roztwory porównawcze (wzorcowe) skali jodowej przygotowuje się przez odmierzenie odpowiedniej ilości roztworów podstawowych do kolb miarowych i uzupełnienie do kreski roztworem jodku potasowego (dla roztworów podstawowych nr I i nr II) oraz wodą (dla roztworu podstawowego nr III). Roztwory porównawcze przechowuje się także w ciemnych butelkach ze szkła z doszlifowanym korkiem (zdj. 3), przy czym przed każdym ich użyciem należy sprawdzić czy nie wytrącił się osad. Roztwory porównawcze powinny mieć trwałość 1 roku.
Komentarze (0)