Fot. 1. Pleśnienie drewna.
Szkodniki drewna
Najczęściej spotykane to:
Spuszczel pospolity, spuszczel domowy (Hylotrupes bjulus) – chrząszcz z rodziny kózkowatych. Zasiedla suche drewniane elementy wykonane z drzew iglastych, np. więźbę dachową, ramy okienne, boazerie itp. Drewno niszczą larwy spuszczela, wiercąc w nim długie korytarze, a z charakterystycznych otworów o średnicy od jednego do trzech milimetrów wysypuje się pył drzewny. Larwy żerują od 3 do 7 lat, zanim przepoczwarzą się w dorosłego owada (fot. 7). Samica spuszczela o długości 10−20 mm składa jaja w suchym drewnie, a powstałe z nich larwy o długości dochodzącej nawet do 30 mm kontynuują proces niszczenia.
Kołatek domowy, kołatek wrężyk (Anobium punctatum) – gatunek owada z rodziny kołatkowatych z rzędu chrząszczy. Jest groźnym szkodnikiem, którego larwy żerują w nawet bardzo starym kilkusetletnim drewnie drzew iglastych i liściastych. Kilka pokoleń kołatków domowych może całkowicie zniszczyć meble i różne konstrukcje budowlane. Najbardziej lubią miejsca chłodne i wilgotne, jak piwnice, nie tolerują natomiast takich suchych miejsc, jak strychy i pomieszczenia z centralnym ogrzewaniem. Kołatek domowy osiąga wielkość 2–4 mm (fot. 8). W drewnie zaatakowanym przez kołatka domowego widoczne są otwory wielkości do 1 mm, z których wysypuje się mączka drzewna. Niekiedy można usłyszeć odgłosy głośnego stukania, o które trudno podejrzewać tak małego owada. To samiec uderza o twardy fragment, wytwarzając odgłos podobny do kołatania i wabiąc w ten sposób samicę. Od tego dźwięku pochodzi nazwa owada.
Inne czynniki powodujące korozję drewna
W procesie korozji drewna, oprócz już omówionych, w dużym stopniu biorą udział czynniki fizyczne związane z wpływem warunków atmosferycznych. Pęcznienie i skurcz, wynikające ze zmian wilgotności drewna, mogą powodować odkształcanie się, a nawet pękanie drewna wzdłuż włókien. Pęknięcia takie mogą odgrywać niekiedy ważną rolę przy opanowaniu drewna przez czynniki biologiczne, na przykład niektóre gatunki owadów, stanowią też otwartą drogę do wnikania w głąb drewna zarodników grzybni.
Bardzo duży wpływ na drewno ma promieniowanie ultrafioletowe, którego głównym źródłem w przyrodzie jest słońce. Promieniowanie to wspomaga utlenianie, redukcję i depolimeryzację składników drewna i po dłuższym działaniu powoduje zmiany na jego powierzchni. Zmiany te z początku dają wyłącznie niepożądany efekt estetyczny, jednak z czasem powstające uszkodzenia ułatwiają zasiedlenie drewna przez grzyby i owady.
Michał Jaczewski
olgierd.jaczewski@gmail.com
Literatura
PN-D-01000:1966; Wady drewna
Krzysik Franciszek – Nauka o drewnie
https://www.drewno.pl
Internet-Wikipedia
Komentarze (0)