Ekologia i Ochrona Zdrowia

Od 2014 roku obowiązywał w Polsce zakaz wprowadzania do obrotu dla konsumentów metanolu oraz substancji i mieszanin zawierających metanol w stężeniach większych niż 3% (wagowo) stosowanych jako płyny do mycia, czyszczenia lub spryskiwania szyb, w tym szyb samochodowych. Kwestię tę reguluje rozporządzenie ministra gospodarki z 29 stycznia 2013 r. w sprawie ograniczeń, produkcji, obrotu lub stosowania substancji i mieszanin niebezpiecznych lub stwarzających zagrożenie oraz wprowadzania do obrotu lub stosowania wyrobów zawierających takie substancje lub mieszaniny [Dz. U. z 2014 r., poz. 769]. 
Od 15 listopada 2018 roku obowiązuje zmiana ww. rozporządzenia, która zapewnia zgodność prawa polskiego z prawem Unii Europejskiej, a dokładnie zgodność z obowiązującym rozporządzeniem WE nr 1907/2006 PE i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowania ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH). Dodam, że ww. rozporządzenie 1907/2006 obowiązuje wprost we wszystkich państwach członkowskich. 

W dniu 16 stycznia 2015 r. Polska przedłożyła Europejskiej Agencji Chemikaliów dokumentację na podstawie art. 69 ust. 4 rozporządzenia WE nr 1907/2006 (dokumentacja zgodna z załącznikiem XV) w celu wszczęcia procedury wprowadzania ograniczeń określonej w art. 69–73 tego rozporządzenia. W dokumentacji zgodnej z załącznikiem XV zaproponowano zakaz wprowadzania do obrotu płynów do spryskiwaczy szyb samochodowych i alkoholu denaturującego zawierających metanol, wykazując, że narażenie na tę substancję stanowi ryzyko dla zdrowia człowieka. Dane zawarte w dokumentacji zgodnej z załącznikiem XV wykazały, że niezbędne jest podjęcie działań w skali całej Unii.
W dniu 28 kwietnia 2016 r. ww. agencja przedłożyła komisji opinie RAC i SEAC. W oparciu o wspomniane wyżej opinie komisja uznała, że obecność metanolu w płynach do spryskiwaczy i do odmrażania szyb samochodowych stwarza ryzyko dla zdrowia człowieka, którego nie można zaakceptować i któremu należy przeciwdziałać na poziomie unijnym. W związku z powyższym w załączniku XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 dodano nową pozycję „69”, zgodnie z którą metanol nie jest wprowadzany do obrotu do powszechnej sprzedaży po dniu 9.05.2018 r. w płynach do spryskiwaczy szyb samochodowych lub do odmrażania szyb samochodowych w stężeniu równym lub wyższym niż 0,6% w ujęciu masowym. Zmiana ta została zawarta w rozporządzeniu Komisji UE nr 2018/589 z 18.04.2018 r. zmieniającym załącznik XVII do rozporządzenia WE nr 1907/2006 PE i Rady [Dz. Urz. UE L99/7 z 19.04.2018 r.]. Sądzę, że o tej zmianie, która wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowana we wszystkich państwach członkowskich, wiedziała większość producentów i dystrybutorów. Jednak mogło zdarzyć się, że niektórzy jej nie zauważyli. Wspomniana zmiana została opublikowana w rozporządzeniu ministra przedsiębiorczości i technologii z dnia 12 października 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ograniczeń produkcji, obrotu lub stosowania substancji i mieszanin niebezpiecznych [Dz. U. 2018, poz. 2075]. Przypomnę, że metanol (alkohol metylowy) CAS 67-56-1 stanowi wysoce łatwopalną ciecz. Łatwopalne są również jego opary. Działa toksycznie po połknięciu i w kontakcie ze skórą. Działa toksycznie w następstwie wdychania oraz powoduje uszkodzenie narządów. Tak więc narażenie na tę substancję stanowi ryzyko dla zdrowia człowieka. Stąd ustalone graniczne stężenie metanolu 0,6% (masowo) w ww. płynach wprowadzanych do powszechnej sprzedaży. 
W załączniku XVII do rozporządzenia WE nr 1907/2006 znajdują się również inne liczne substancje, na które należy zwrócić uwagę. Jedną z nich jest 1-metylo-2-pirolidon (NMP) CAS 872-50-4. W tym przypadku rozporządzeniem Komisji UE 2018/588 z 18 kwietnia 2018 r. zmieniono załącznik XVII w odniesieniu do 1-metylo-2-pirolidonu [Dz. Urz. UE L99/3 z 19.04.2018 r].