Parametryzacja fluorescencji
Oba typy spektrofotometrów informują na bieżąco o obecności lub braku fluorescencji – służy do tego odpowiedni wskaźnik LED, aktywowany przy pomiarze.
Spektrofotometry umożliwiają kontrolę powtarzalności składu chemicznego materiału pigmentowego przez wskazanie długości fali emisji i natężenia emisji w odpowiedzi na sygnał wzbudzenia. Służy do tego suwak Fluorescence Slider w oprogramowaniu smart-chart (rys. 3). Wędrując suwakiem po kolejnych długościach fal wzbudzenia w zakresie od 310 do 680 nm, odczytujemy na wykresie wzbudzonej emisji (EM) długości fal i natężenia promieniowania fluorescencyjnego.
W celu uproszczenia oceny opracowano także dwa nowe indeksy: dE FL i dE zero.
dE FL opisuje zmianę dE aktualnej fluorescencyjnej próbki wobec stanu, gdy wszystkie zawarte w nim fluorofory ulegną rozpadowi. Nie jest to zatem klasyczne porównanie „próbki do standardu”, ale porównanie próbki w jej rzeczywistym, aktualnym stanie do przewidywanego stanu w przyszłości. Na przykład optycznie rozjaśniona, biała kartka papieru teraz w porównaniu do pożółkłej kartki papieru, gdy tylko została wystawiona na działanie słońca. Odczyt dE FL równy zero na danej próbce oznacza, że nie zawiera ona pigmentów fluorescencyjnych.
dE zero opisuje różnicę kolorów między standardem odniesienia a próbką w sytuacji, gdy wszystkie fluorofory zawarte w obu uległy rozkładowi.
Obliczenia indeksów dE FL i dE zero opierają się na formule różnicy kolorów używanej przez klienta. Jeśli na przykład do kontroli jakości kolorów stałych stosuje się dECMC lub dE00, wynik dla dE Fl i dE zero opiera się na tym samym równaniu. Wynik obu indeksów odpowiada zatem wizualnemu wrażeniu koloru: im wyższa wartość, tym większa przewidywana różnica kolorów po degradacji wszystkich fluoroforów.
Rys. 3. Suwak Fluorescence Slider w oprogramowaniu smart-chart
Nowa generacja przyrządów, spectro2guide i color2view na zdjęciu nr 4, łączy konwencjonalny spektrofotometr z fluorymetrem, rewolucjonizując w ten sposób kontrolę jakości. Z jednej strony instrumenty te mogą wskazać jednym pomiarem, czy w materiale zastosowano fluorofory, z drugiej strony, nowa generacja oferuje po raz pierwszy niedrogi i jednocześnie dokładny fluorymetr, który umożliwia kontrolę jakości materiału fluorescencyjnego również na skalę przemysłową. Nowe indeksy dE Fl i dE zero zapewniają cenną prognozę, jak bardzo próbka fluorescencyjna zmieni się z powodu narażenia na światło słoneczne lub jak przyszła harmonia kolorów między dwiema próbkami zmieni się po rozpadzie wszystkich składników fluorescencyjnych.
Rys. 4. Spektrofotometry z wbudowanymi połyskomierzami i fluorymetrami spectro2guide (po lewej) i color2view (po prawej)
Autoryzowanym dystrybutorem urządzeń marki BYK-Gardner jest firma PTH Eurotom Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie.
Barbara Bidzińska
Tomasz Więckowski
www.eurotom.pl
