Kolorymetria

Aktualnie o decyzji ewentualnego zakupu produktu decydują nie tylko jego trwałość i spektrum zastosowań. Najczęściej decyduje również odbiór wizualny. Aby sprostać wszystkim potrzebom, w tym ocenie kolorystycznej, niezbędne są urządzenia pomiarowe o różnej geometrii pomiaru. Podczas gdy geometria sferyczna d/8°, jak również metoda kierunkowa 45°/0°, są odpowiednie dla jednolitych odcieni barwy, o tyle lakiery dekoracyjne powinny podlegać ocenie za pomocą spektrofotometru wielokątowego. Dotyczy to, z jednej strony, przemysłu motoryzacyjnego, gdzie powierzchnie dekoracyjne należą do standardów programowych. Z drugiej strony, coraz większego znaczenia nabierają pigmenty dekoracyjne, perłowe i interferencyjne w sektorze fasad, powierzchni dekoracyjnych, czy też w przemyśle drukarskim.

Dzięki zastosowaniu wielokątowego przyrządu pomiarowego (firma BYK, 6 kątów), dostępnego w instytucie lakierów i farb iLF, zapewnione są ponadto różne możliwości oceny. Sama ocena w różnicy koloru już od dawna nie jest wystarczająca do wprowadzenia produktów na rynek. Obok badania metamerii, która uzyskiwana jest w zależności od różnych rodzajów światła, istnieje także możliwość skutecznego charakteryzowania próbek fluorescencyjnych. Wyznaczana przy tym wartość kwantyfikuje fluorescencję powierzchni i jest wskaźnikiem światłotrwałości (odporności na światło). Chociaż badania odporności na wpływy atmosferyczne nie stracą na znaczeniu, to ta wiedza na temat fluorescencji może dostarczyć decydującej informacji wstępnej.

Dzięki zastosowaniu wielokątowego przyrządu pomiarowego BYKmac zapewnione są różne możliwości oceny. Rysunek przedstawia możliwe kąty pomiaru. [Źródło: BYK]

Dokładne zdefiniowany przebieg pomiaru
Ocena efektu połysku i ziarnistości zaczyna być istotna szczególnie wtedy, kiedy dokonujemy porównań pomiędzy stanem wyjściowym a stanem po cyklu prób odporności na wpływy atmosferyczne.
Chociaż pomiar koloru na ustandaryzowanej płytce kontrolnej byłby najbardziej pożądaną geometrią próbki, to w większości sytuacji wartości kolorów określane są na zakrzywionych powierzchniach. Ale także w tym przypadku istnieje stosowne rozwiązanie. Tak oto można zdefiniować i wybrać zakrzywienia próbek od niewielkich do bardzo znacznych i uwzględnić to podczas pomiaru koloru. Szczególnie w przemyśle samochodowym nie można sobie wyobrazić braku tego kryterium. Odcień zderzaka powinien pasować bowiem nie tylko do drzwi, ale także do lusterka. Punkty pomiarowe, jak również kierunek pomiaru, są tutaj dokładnie zdefiniowane w algorytmie pomiarowym i stosownie opisane w instrukcjach pracy dla każdej serii produkcyjnej. Na rysunku zobrazowano przykładowy układ punktów pomiarowych. Ponieważ praca ze spektrofotometrem wielokątowym jest istotna dla wielu obszarów zastosowań, również ocena danych musi dopuszczać szerokie spektrum możliwości. W tym celu w instytucie iLF dostępne są dwa warianty oprogramowania. Potrzeby klientów zaspokajane są przez ColorCare-Toolbox oraz Smart Chart. Istnieje możliwość dokonania pomiaru wartości kolorów referencyjnych, jak również elektronicznego pobrania i bezpośredniego wczytania cyfrowych standardów kolorów. Wyniki uzyskane przez koncerny motoryzacyjne oraz iLF są tym samym bezpośrednio ze sobą porównywalne.
Dla wszystkich firm, które potrzebują oceny kolorymetrycznej, ale nie mogą zapewnić wysyłki próbek, iLF oferuje usługę pomiaru na miejscu. Niezbędne urządzenia do pomiaru koloru są przenośne, z możliwością elastycznego ich stosowania.   
 
Tłumaczenie z „Besser Lackieren!” nr 6/2016, str. 12
Michał Bedyk