Barwa produktów ma kluczowe znaczenie jako kryterium jakości. Jednak w dzisiejszych czasach obserwujemy wzrost zainteresowania konsumentów produktami, których barwie towarzyszą dodatkowe efekty, na przykład metaliczny czy lustrzany. Trend ten powoduje intensywne zainteresowanie i rozwój produktów o coraz to nowsze efekty barwne. Oczywiście kreując nową formulację czy wzbogacając istniejący produkt o specjalne wykończenia, z myślą o jakości musimy pamiętać o odpowiednich narzędziach pomiarowych.
Rozpatrując pomiary barwy należy rozróżnić dwa jej warianty, z jakimi mamy do czynienia: barwa jednorodna (solidowa) oraz barwa z efektem specjalnym (metaliczna lub perła). W ujęciu pomiarowym obydwa warianty znacznie się od siebie różnią, gdyż aby zmierzyć barwę jednorodną wykorzystuje się jednokątowe spektrofotometry, natomiast aby poprawnie ocenić barwę z efektem specjalnym potrzebujemy spektrofotometru wielokątowego. Różnica ta spowodowana jest samą naturą obu tych wykończeń. Bardzo często spotykamy się z próbami pomiarów barw metalicznych lub perłowych za pomocą urządzeń jednokątowych, co niestety jest dużym błędem i może prowadzić do poważnych problemów w kontroli jakości (szczególnie kiedy próbujemy mierzyć metaliki jednokątowymi spektrofotometrami i porównywać próbki ze wzorcami). Z tej przyczyny powinniśmy utrzymywać niżej przedstawione reguły pomiarowe:
- pomiar barwy jednorodnej za pomocą spektrofotometru jednokątowego;
- pomiar barwy z efektem specjalnym za pomocą spektrofotometru wielokątowego.
Aby lepiej uzmysłowić czemu powinniśmy stosować się do powyższych zaleceń posłużymy się przykładem. Posiadamy dwie płytki pomalowane dwoma rodzajami lakieru: lakier jednorodny i lakier z efektem metalicznym. Obracając w ręku płytkę pokrytą lakierem jednorodnym nie obserwujemy zmian barwy (fot. nr 1), natomiast unosząc i przechylając próbkę pokrytą lakierem metalicznym widzimy jak jej barwa i jasność ulega zmianie (fot. nr 2).
Zjawisko to nazywamy flopem barwy i jasności. Ten prosty eksperyment powinien uzmysłowić nam jak ważne jest, aby w przypadku barw z efektem specjalnym stosować pomiar wielokątowy. Działanie spektrofotometru wyposażonego w kilka kątów detekcji działa na podobnej zasadzie jak ruch naszej ręki w powyższym eksperymencie i oko obserwujące zmianę barwy. W 6-kątowym spektrofotometrze byk mac i takich „oczu” i „zmian ułożenia ręki” mamy aż sześć.
Kolejnym ważnym aspektem pomiaru barw z efektami specjalnymi jest ocena parametryczna tychże efektów. Doświadczenie w zakresie kolorymetrii i badania powłok z efektami specjalnymi pokazało, że w niektórych przypadkach sama ocena barwy (nawet przy wielokątowym ujęciu) to za mało. Mówiąc wprost, nawet niezliczona ilość kątów obserwacji w urządzeniu pomiarowym nie daje nam pełnej możliwości kontroli jakości powłoki z efektem specjalnym. Z tego powodu w spektrofotometrze byk mac i wprowadzono moduł do analizy efektów specjalnych. Analiza ta opiera się na parametrach określonych jako skrzenie i ziarnistość i została szeroko rozpowszechniona w branży kosmetycznej jako standard w ocenie barwy metalicznej.
Komentarze (0)