Lakiernictwo Ciekłe

Rys. 1. Zależność wartości odrywu od grubości płytki przy jednakowym przygotowaniu podłoża i jednakowej grubości powłok. 

Część szósta normy PN–EN ISO 12944 zatytułowana jest „Laboratoryjne metody badań właściwości”. Wprowadzenie bardzo długiego okresu trwałości, powyżej 25 lat, zmieniło część wymagań i ich zakres w stosunku do poprzedniego wydania normy. Ta część normy nie uwzględnia programu i wymagań badań laboratoryjnych dla kategorii korozyjności CX i Im4, całość zagadnień związanych z najcięższym środowiskiem korozyjnym oraz powłok współpracujących z ochroną katodową przeniesiono do nowej dziewiątej części.
Prawdopodobnie ze względu na likwidację podziału środowiska C5 na C5I i C5M zrezygnowano z badań odporności chemicznej wg ISO 2812–1.

Wprowadzono zalecenie, aby badania przeprowadzać na płytkach o grubości 3 mm. Obniżono wymagania dla przyczepności powłok zarówno przed badaniem, jak i po badaniu. Obecnie wynik badania metodą siatki nacięć, zalecanego dla powłok o grubości do 250 µm, jest akceptowany, jeżeli mieści się w przedziale 0–2 wg PN–EN ISO 2409/2013. Poprzednio było to 0 lub 1.
W przypadku badania przyczepności metodą odrywową zapis jest następujący: „Minimalna wartość odrywu 2,5 MPa dla każdego pomiaru. 0% zerwania adhezyjnego pomiędzy pierwszą warstwą a podłożem metalem lub warstwą metalizacyjną (chyba że zerwanie nastąpiło przy wartości co najmniej 
5 MPa)”. Moim zdaniem wymóg wykonywania badań na płytkach o grubości co najmniej 3 mm w połączeniu z wymaganiem przyczepności 2,5 MPa (5 MPa przy oderwaniu od podłoża) stanowi postęp w stosunku do starej wersji normy, chociaż zmiana byłaby jeszcze korzystniejsza, gdyby postawiono wymóg badania odrywowego metodą A (PN–EN ISO 4624/2016) lub do badań odrywowych zalecano by płytki o grubości 10 mm – metoda B. Jak duży wpływ na wynik badania odrywowego (pull off) ma sztywność podłoża – grubość płytek – pisaliśmy już w „Lakiernictwie Przemysłowym” (rys. 1). W poprzedniej wersji normy postawiono jedynie wymóg min. 5 MPa przy oderwaniu od podłoża, co na ogół interpretowano jako minimalny wynik przy badaniu odrywowym bez względu na grubość blach do badań.
W normie, ze względu na wprowadzenie trwałości bardzo długiej (VH) dla środowisk o kategorii korozyjności C4 i C5, wprowadzono dodatkowe badanie w teście cyklicznym (załącznik B – normatywny). Test dla C4 VH i C5 H i VH obejmuje ekspozycje:

• 72 h kondensacja pary wodnej i naświetlanie UV (PN–EN ISO 1624–3 metoda A);
• 72 h w naturalnej mgle solnej (PN–EN ISO 9221);
• 24 h w temperaturze minus 20°C.